منو

خشکی انگشت شست پا از علائم تا درمان                                      

هالوکس ریجیدوس یا خشکی شست پا معمولا در بالغین و بین سنین ۳۰ تا ۶۰ ساله بروز پیدا می کند. در این مقاله به بررسی علائم و روش های درمانی این بیماری می پردازیم.

هالوکس ریجیدوس چیست؟

 هالوکس ریجیدوس نوعی اختلال در مفصل است که در انگشت شست پا قرار دارد. این بیماری باعث درد و خشکی در مفصل می شود و با گذشت زمان، خم کردن انگشت پا به سخت تر می شود. هالوکس به معنی انگشت شست پا و ریجیدوس به معنی سفت و خشک شدن است.  هالوکس ریجیدوس در واقع نوعی آرتریت است.

این اختلال می تواند نگران کننده یا حتی ناتوان کننده باشد زیرا ما هر زمان که راه می رویم، خم می شویم، بالا می رویم یا حتی می ایستیم از انگشت شست پا استفاده می کنیم.

از آنجا که هالوکس ریجیدوس یک بیماری پیشرونده است، با گذشت زمان حرکت انگشت پا کاهش می یابد. در مرحله اولیه آن، هنگامی که حرکت انگشت شست پا تا حدی مقدور است، به این حالت hallux limitus می گویند. اما با پیشرفت بیماری، دامنه حرکات انگشت شست پا به تدریج کاهش می یابد تا اینکه به طور بالقوه به مرحله انتهایی ریجیدوس، که در آن انگشت شست پا خشک و سفت می شود، می رسد.

علت خشکی انگشت شست پا

علل شایع هالوکس ریجیدوس یا خشکی شست پا به دلیل عملکرد ناقص (بیومکانیک) و ناهنجاری های ساختاری پا است که می تواند منجر به آرتروز در مفصل انگشت شست شود.

هنوز کسی نمی داند که چرا این مشکل در  بعضی افراد ایجاد می شود و در بعضی خیر. ممکن است علت آن صدمه به غضروف مفصل بر اثر ضربه به شست  یا اشکالاتی در آناتومی پا باشد.

هالوکس ریجیدوس

شایع ترین محل آرتروز در مفاصل پا قاعده ی شست پاست که به آن مفصل متاتارسوفالنژیال گفته می شود و در واقع محلی است که شست پا به استخوان کف پا متصل می شود.

اهمیت این مفصل از آن جهت است که هر بار که گام بر می داریم مفصل خم می شود. اگر این مفصل شروع به خشک شدن کند راه رفتن دردناک و دشوار خواهد شد.

خشکی شست پا

همانند سایر مفاصل، انتهای استخوان های سازنده ی این مفصل با غضروف مفصلی پوشیده شده است. اگر فرسایش یا ضربه به غضروف مفصلی آسیب وارد کنند و غضروف را از بین ببرند انتهاهای عریان شده ی استخوان به هم سایش پیدا می کنند. خار یا برجستگی استخوانی روی  استخوان ایجاد می شود. این برجستگی ممکن است مانع خم شدن کافی شست پا هنگام راه رفتن شود. نتیجه خشکی شست پا یا هالوکس ریجیدوس خواهد بود.

 این نوع آرتروز  که در اثر سایش ایجاد می شود، اغلب در افرادی ایجاد می شود که نقصی دارند که باعث تغییر در عملکرد پا و انگشت شست پا می شود. به عنوان مثال، کسانی که دارای قوس افتاده و یا بیش از حد از ناحیه قوزک پا هستند، در معرض ابتلا به هالوکس ریجیدوسی یا خشکی ست پا هستند.

برخی افراد به دلایل ژنتیکی و ارث بردن از خانواده دچار هالوکس ریجیدوس می شوند. در افراد دیگر، به دلیل فعالیت بیش از حد اتفاق می افتد، به ویژه در افرادی که در مشاغلی هستند که فشار روی انگشت شست پا را افزایش می دهد، مانند کارگرانی که اغلب باید خم شوند یا قوز کنند.

هالوکس ریجیدوس همچنین می تواند در اثر آسیب دیدگی انگشت شست پا ایجاد شود. یا ممکن است توسط بیماری های التهابی مانند آرتریت روماتوئید یا نقرس ایجاد شود. جراح پا و مچ پا می تواند علت هالوکس ریگیدوس را تشخیص داده و بهترین روش درمانی را به شما توصیه کند.

تشخیص خشکی انگشتان پا

هرچه زودتر این بیماری تشخیص داده شود، درمان آن آسان تر است. بنابراین، بهترین زمان مراجعه به جراح پا و مچ پا زمانی است که برای اولین بار علائم را مشاهده کردید. اگر صبر کنید تا خار پاشنه ایجاد شود، احتمالاً مدیریت وضعیت شما دشوارتر خواهد بود.

در تشخیص هالوکس ریجیدوس یا خشکی شست پا، جراح پاهای شما را معاینه می کند و انگشت را حرکت می دهد تا دامنه حرکت آن مشخص شود. اشعه ایکس به تعیین میزان آرتروز و همچنین ارزیابی هرگونه خار پاشنه یا سایر ناهنجاری های ایجاد شده کمک می کند.

خشک شدن انگشت شست پا

هرچه زودتر این بیماری تشخیص داده شود، درمان آن آسان تر است. بنابراین، بهترین زمان مراجعه به جراح پا و مچ پا زمانی است که برای اولین بار علائم را مشاهده کردید. اگر صبر کنید تا خار پاشنه ایجاد شود، احتمالاً مدیریت وضعیت شما دشوارتر خواهد بود.

در تشخیص هالوکس ریجیدوس یا خشکی شست پا، جراح پاهای شما را معاینه می کند و انگشت را حرکت می دهد تا دامنه حرکت آن مشخص شود. اشعه ایکس به تعیین میزان آرتروز و همچنین ارزیابی هرگونه خار پاشنه یا سایر ناهنجاری های ایجاد شده کمک می کند.

علت درد انگشت شست پا

قسمت داخل پا از استخوان ها، لیگامنت ها، تاندون ها و ماهیچه های متعددی تشکیل شده است که بیش از نیمی از این استخوان ها درون انگشتان قرار دارند. هر مسأله ای که برای این اجزا رخ دهد می تواند باعث درد انگشتان پا شود و امکان یا عدم امکان درد هر نقطه از انگشتان پا در منزل باید جدا گانه بررسی شود.

مفصل متاتارسوفالانگل (MTP) از قسمت سر اولین استخوان در بالای پای شما به انگشت شست متصل می شود و همچنین با دو استخوان کوچک زیر این استخوان نیز متصل است. این مفصل معمولاً در صورت صدمه و درد می تواند در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کرده و فعالیت های عادی روزانه که شامل حرکت و بار روی انگشتان پا هستند را برای شما مشکل کند.

این درد می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که برای تشخیص آن ها باید به پزشک ارتوپد مراجعه کنید اما از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

ویژگی های رایج درد انگشت شست پا

اگر شما هم دردی را در انگشت شست پای خود حس می کنید احتمال دارد به همراه علائم زیر باشد:

  • احساس ناراحتی هنگام راه رفتن
  • حساسیت
  • ورم
  • سوزش و تغییر رنگ
  • انحراف

بیرون زدگی یا سایر موارد تغییر شکل نظیر میخچه، بونیون، ناخن فرو رفته و ….

 

علائم خشکی انگشت شست پا

❇ در هنگام فعالیت احساس درد در مفصل شست پا. به ویژه هنگامی که حین راه رفتن، انگشتان پا را از روی زمین بر می دارید.

❇ تورم اطراف مفصل شست پا

❇ برجستگی سفت استخوانی روی شست پا (این برجستگی روی شست پا قرار دارد بر خلاف هالوکس والگوس که برجستگی کنار شست پاست)

❇ خشکی مفصل شست پا به گونه ای که نمی توانید آن را به بالا و پایین خم کنید.

 

علت و درمان درد مچ پا

تشخیص هالوکس ریجیدوس یا  خشکی شست پا

اگر متوجه شدید که خم کردن شست پایتان به بالا و پایین دشوار شده است یا دیدید که به علت درد شست پا مجبورید روی کناره ی خارجی پا راه بروید، به پزشک مراجعه کنید. هر چه هالوکس ریجیدوس زودتر تشخیص داده شود درمان آن آسانتر خواهد بود.

پزشک شما پایتان را از نظر وجود برجستگی استخوانی بررسی خواهد کرد و دامنه ی حرکتی  بدون درد مفصلتان را اندازه خواهد گرفت. رادیوگرافی ساده، محل و اندازه ی برجستگی استخوانی و مقدار تخریب غضروف و فضای مفصلی را نشان خواهد داد.

تشخیص هالوکس ریجیدوس

درمان خشکی شست پا

همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم هالوکس ریجیدوس می تواند به روش جراحی یا غیر جراحی درمان شود.

۱- درمان غیر جراحی خشکی شست پا

مسکن ها و داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن می توانند تورم و درد را کم کنند. استفاده از کیسه ی یخ و یا غوطه ور کردن پا در آب سرد و گرم به طور متناوب نیز در کاهش التهاب و کنترل علایم به طور موقت مفیدند اما باید توجه داشت که مانع از پیشرفت این بیماری نمی شوند.

پوشیدن کفش پنجه پهن فشار وارد بر شست را کم می کند. احتمالا شما دیگر نباید کفش پاشنه بلند بپوشید. پزشک شما ممکن است کفشی را تجویز کند که کف سفت داشته باشد تا از خم شدن شست پا هنگام راه رفتن کم شود.

نحوه ی استفاده از آب گرم و سرد متناوب به این صورت است که شما دو ظرف آب یکی سرد در حد تحمل و دیگری گرم در حد تحمل تهیه می کنید. پا را به مدت ۳۰ ثانیه در آب سرد غوطه ور کنید سپس بلافاصله آن را به مدت ۳۰ ثانیه داخل آب گرم بگذارید. این تناوب سرد و گرم را ۵ دقیقه ادامه دهید طوری که در انتها پای شما داخل آب سرد باشد. این کار را ۳ بار در روز تکرار کنید. اگر دیابتی هستید یا پای شما حس نرمال ندارد در مورد دمای آب بسیار دقت کنید تا سوختگی ایجاد نشود.

۲- درمان جراحی خشکی شست پا

– کیلکتومی خشکی شست پا

این جراحی زمانی توصیه می شود که، درگیری خفیف تا متوسط باشد. در این روش برجستگی یا خار استخوانی به همراه مقداری از استخوان شست پا برداشته می شود تا فضای بیشتری برای خم شدن شست پا فراهم گردد.

برش جراحی در پشت پا داده می شود. شست پا و محل جراحی ممکن است ماه ها متورم باقی بمانند و شما باید حداقل تا دو هفته بعد از عمل از صندل با کف سفت یا چوبی استفاده کنید.

درمان جراحی خشکی شست پا

– آرترودز (فیوژن) خشکی شست پا

فیوژن (جوش دادن) استخوان ها به هم زمانی توصیه می شود که تخریب غضروف شدید باشد. در این روش جراحی، غضروف خراب برداشته می شود و مفصل با پیچ و پلاک فیکس می شود. گرچه بعد از این عمل دیگر هرگز نمی توانید مفصل را حرکت دهید این روش قابل اعتمادترین راه برای کاهش درد در موارد شدید است.

در ۶ هفته اول بعد از عمل از عصا به همراه آتل گچ یا کفش مخصوص استفاده خواهید کرد. جوش خوردن استخوان ممکن است ۲ تا ۳ ماه زمان ببرد. پس از این عمل هرگز نخواهید توانست کفش پاشنه بلند بپوشید.

– آرتروپلاستی (تعویض مفصل) خشکی شست پا

ممکن است در بیماران بسیار مسن و کم تحرک کاربرد داشته باشد. در حال حاضر به دلیل عوارض زیاد و عمر کم پروتز های سیلیکونی ساخته شده برای این مفصل، روش پر طرفداری نیست.

دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپدی ، آرتروسکوپی ، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران

فهرست مطالب

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.برای پاسخگویی بهتر به سوالات شما لطفا قد، وزن و سن خود را در متن سوال درج کنید همچنین از پرسيدن سوالاتى كه جنبه اورژانس دارند اجتناب كنید.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر مهربان یکشنبه ۱۴ فروردین ۱( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 265 مشاهده پرسش
    امروز متوجه شدم انگشت شصت پام کمی بی حس است وهم نمیشود علتش چیست؟سن ۳۸ وزن۸۷
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری یکشنبه ۱۴ فروردین ۱( 2 سال پیش)

      بررسى و معاينه و احتمالا نوار عصب لازمه

  • تصویر کاربر خانم یکشنبه ۲۹ اسفند ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 261 مشاهده پرسش
    با سلام و درود فراوان،بنده دو ماه پیش پام پیچ خور و عکس انداختم،همکار ارتوپد گفتن پیچ خوردگی جزییه،از اون مهمتر زائده استخوانی کنار پا و زیر قوزک داخلی هر دو پامه،من ۴۸ سالمه و سالها از درد در اون قسمت رنج میبردم گاهی حالت گرفتگی با درد وحشتناک پیش میومد،گاهی پشت زانوهام میگرفت،خواستم تا بتونم حضوری خدمت برسم بپرسم آیا واقعا با جراحی مشکل من رقع میشه،و جراحیش ریسک بعد عمل مثل بدتر شدن درد یا...داره،من دیسک کمر هم دارم،همیشه فکر میکردم این دردها مال اونکه،باید کمرمم عمل کنم،۴۸ ساله،قد۱۷۰،وزن ۷۱
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری یکشنبه ۲۹ اسفند ۰( 2 سال پیش)

      به هر حال معاينه لازمه 

      وبعد مى شه در مورد جوانب مختلف بحث كرد 

  • تصویر کاربر شهلا شنبه ۹ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 315 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر وقتتون بخیر،من خانم هستم وسنم ۵۷ساله،یک ماهی میشه که انگشت بزرگ پای راستم ،حالت سفت شدن وخشکی زیادی پیداکرده ومثل چوب خشکه
    ممنون میشم راهنمایی بفرمایید نیاز به چه اقدامی هست؟تشکرازشما
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری شنبه ۹ بهمن ۰( 2 سال پیش)

      درود

      معاینه و رادیوگرافی لازمه

      شاید هالوکس ریجیدوس باشه

  • تصویر کاربر افسانه چهارشنبه ۲۹ دی ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 263 مشاهده پرسش
    ضمن عرض سلام واحترام خدمت شما مدت یکماه ونیم دچارپادردپای راست شدم دردازمچ پاشروع تاران ادامه پیدامیکردوراه رفتن برام مشکل بوددردمداوم حتی موقع استراحت داشتم الان دوهفته ست اول انگشت شستم نمیتونم بالا ببرم وکم کم به بقیه انگشتامم سرایت مرده نیتونم به پایین فشاربدم ولی دربالا اوردن اونااصلا بالانمیان ودردروی پام شروع شده البته دیسک کمردارم لطفا راهنمایی بفرماییدممنون
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری چهارشنبه ۲۹ دی ۰( 2 سال پیش)

      درود

      ديسك كمرتون عمل اورژانسى مى خواد

  • تصویر کاربر عسل چهارشنبه ۲۹ دی ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 273 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر...من ۱۵ سالمه و چندماهی هست که ناگهان انگشت شست‌پام در حالت خمیده، خشک میشه و جدیدا با درد همراهه، این وضعیت تا یکی دو دقیقه ادامه داره و بعد از اون انگشتم به حالت اولیه برمیگرده. به نظر شما مشکل از چیه؟ و من پیش چه پزشکی باید برم؟
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری چهارشنبه ۲۹ دی ۰( 2 سال پیش)

      درود

      بهتره در قدم اول توسط ارتوپد معاينه بشين

  • تصویر کاربر مینا پنجشنبه ۱۸ آذر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 256 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید از خواب بیدار میشم نمیتونم راه برم انگار پام خشک شده ولی درد نداره،بعضی وقتا زیاد میشینم این طور میشم زانو دردم ندارم
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری پنجشنبه ۱۸ آذر ۰( 3 سال پیش)

      درود

      معاينه و بررسى لازمه 

  • تصویر کاربر پروانه شنبه ۱۵ آبان ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 318 مشاهده پرسش
    با سلام من خانومی هستم ۵۱ ساله با قد ۱۶۴ و وزن ۸۵.
    مدت دو سه ماه هست که انگشت دوم از کنار پای راستم خشک و درد ناک شده .
    اوایل فکر می کردم شاید به خاطر کفش نامناسبه .
    ولیبعضی اوقات پیش مییاد که به خاطر کرونا و اینکه من خانه دار هستم مدتها از خونه خارج نمیشم و کفش نمی پوشم . ولی بازم دردو خشکی انگشت پا اذیتم می کنه ودر ضمن همیشه باید جوراب پا کنم وگرنه کناره های بیرونی کف پاهام مثل یخ سرد و درد ناک میشه .

    لطفا در این مورد منو راهنمایی کنین .
    ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری شنبه ۱۵ آبان ۰( 3 سال پیش)

      درود

      معتينه و بررسى لازمه ممكنه مورتون نوروما داشته باشيد

  • تصویر کاربر عرفان جمعه ۱۹ شهریور ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 294 مشاهده پرسش
    سلام خدمت شما،دقیقا یکسال قبل عمل کوتاهی متاتارس انگشت ۴ پا انجام دادم بعد از خارج کردن دستگاه،دامنه حرکتی انگشتم کم شده،مخصوصا اون قسمت از مفصل که به استخوان کف پا متصل میشه،مفصل به سمت پایین ازاده و حرکت میکنه ولی موقع راه رفتن مفصل به سمت بالا حرکت نمیکنه،،ممنون میشم راهنماییم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری جمعه ۱۹ شهریور ۰( 3 سال پیش)

      درود

      احتمالا طبيعى هست و نمى شه انتظار حركت كامل داشت

  • تصویر کاربر نگین پنجشنبه ۱۰ تیر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 287 مشاهده پرسش
    باسلام کودک هشت ساله ای دارم که دچارانحراف انگشت شست پاهاش میباشد رد واحساس گرمای شدیدی دارد درمان دارد حتی بعضی اوقات زانودردداره ممنون میشم راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری پنجشنبه ۱۰ تیر ۰( 3 سال پیش)

      درود

      ترحيحا در اين سن صرفا از پد بين انگشتى استفاده بشه

  • تصویر کاربر میلاد یکشنبه ۲۲ فروردین ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 327 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر خسته نباشید. چند وقت پیش بی دلیل انگشت شصت پای راستم ورم کرد و درد شدیدی داشت که نمیتونستم راه برم.رفتم درمانگاه عکس گرفتم و برام آتل بستن. تقریبا بهتر شد ولی هنوز ورم و درد داره باید چیکار کنم؟
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری یکشنبه ۲۲ فروردین ۰( 3 سال پیش)

      درود

      آزمايش اسيد اوريك بدين

درحال دریافت اطلاعات
تماس با ما

با ما در تماس باشید

آدرس مطب

شریعتی پایین تر از مترو قلهک ساختمان خانه درسا طبقه ۵ واحد ۱۷

ساعات کار مطب

شنبه و چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۱۹

دکتر نادری
پرسش از دکتر