آرنج تنیس بازان (Tennis Elbow) ممکن است بر اثر آسیب دیدن آرنج و یا فشار مکرر روی تاندون های آرنج (مثلاً از طریق ورزش کردن یا استفاده از ابزارهای خاصی) ایجاد شود. علائم آرنج تنیس بازان می تواند شامل این موارد باشد:
- احساس درد یا ضعف هنگام در دست گرفتن اشیاء
- درد و تیر کشیدن ناحیه ی آرنج
آرنج تنیس بازان چیست؟
اپی کندیلیت جانبی (Lateral epicondylitis) که معمولاً به آن آرنج تنیس بازان می گویند، به التهاب تاندون هایی گفته می شود که به دور و خم کردن مچ از کف دست کمک می کنند. تاندون (زردپی) بافت رشته ای محکمی است که ماهیچه را به استخوان وصل می کند.
به احتمال زیاد تاندونی که در عارضه ی آرنج تنیس بازان درگیر می شود، تاندون عضله ی اکستنسور کارپی رادیالیس برویس است. این عارضه معمولاً در زنان و مردان بین سنین ۳۰ تا ۵۰ سال تشخیص داده می شود.
درمان آرنج تنیس بازان
در وهله ی اول خودداری از انجام کاری که در ابتدا باعث ایجاد این آسیب شد، امری ضروری است. روش های درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استراحت کردن و انجام ندادن فعالیتی که باعث ایجاد علائم می شود
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش التهاب
- تمرینات تقویتی و کششی
- داروهای ضد التهاب (مانند ایبوپروفن و ناپروکسن)
- اصلاح حرکات
- کمپرس سرد
- دارو درمانی
- حرکات کششی
- استفاده از بریس و آتل و تزریق دارو
- جراحی نیز یکی از روش های درمانی نادر برای این عارضه است
علت بروز آرنج تنیس بازان
آرنج تنیس بازان همان طور که از نامش مشخص است، اغلب در اثر ضربه ی شدید با پشت راکت تنیس (ضربه ی بک هند) به توپ ایجاد می شود. ماهیچه های ساعد که به قسمت بیرونی آرنج متصل می شوند ممکن است به علت کشیدگی بیش از حد، بسیار دردناک و حساس شوند.
هنگام اجرای یک ضربه ی بک هند در تنیس، ممکن است تاندون هایی که به آرنج اجازه ی حرکت محوری می دهند، آسیب ببینند. آرنج تنیس بازان می تواند به علت موارد زیر رخ دهد:
- ضربه ی بک هند نامناسب
- ضعف عضلات شانه و مچ دست
- استفاده از یک راکت تنیس خیلی محکم یا خیلی کوتاه
- سایر ورزش های راکتی، مانند راکت بال یا اسکواش
- ضربه زدن به توپ از خارج از مرکز راکت یا ضربه زدن به توپ های سنگین و خیس
با این حال، بسیاری از افرادی که از آرنج تنیس بازان رنج می برند اصلاً تنیس بازی نمی کنند. این مشکل می تواند ناشی از هر گونه حرکت تکرار شونده باشد. سایر دلایل ایجاد آرنج تنیس بازان عبارتند از:
- نقاشی یا رنگ کردن با قلم مو یا غلتک
- کار کردن با اره برقی
- استفاده ی دائم و منظم از سایر ابزارهای دستی
- استفاده از حرکات دست به صورت مکرر در مشاغل مختلفی همچون گوشت بری، نوازندگی، دندان پزشکی و نجاری.
علائم آرنج تنیس بازان چیست؟
در ابتدا احتمال دارد در قسمت خارجی ساعد یا آرنج خود؛ احساس درد، سوزش یا تیر کشیدن داشته باشید که با گذشت زمان این درد بدتر نیز می شود. اگر فعالیتی را که موجب این عارضه شده است ادامه دهید، ممکن است حتی موقع استراحت نیز درد تا مچ دست شما گسترش پیدا کند.
در صورتی که بازو و کف دست خود را روی میز قرار داده و سپس سعی نمایید بر وزن دستتان غلبه کرده و بدون تکیه گاه آن را بلند کنید، ممکن است باز هم درد ادامه داشته باشد. همچنین امکان دارد هنگام تلاش برای بلند کردن و گرفتن اشیایی کوچک مانند فنجان قهوه احساس درد کنید. ضعیف شدن زور پنجه (قابلیت محکم گرفتن چیزی با دست) یکی دیگر از علائم آرنج تنیس بازان است.
ممکن است علائم آرنج تنیس بازان شبیه عارضه یا بیماری های دیگری باشد، در نتیجه همیشه برای تشخیص به پزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص آرنج تنیس بازان
معمولاً پزشک می تواند این عارضه را با معاینه ی بدنی تشخیص دهد. در برخی موارد، ممکن است آزمایشات خاصی مانند موارد زیر نیز انجام شود:
- عکس اشعه ی ایکس از استخوان های آرنج برای بررسی ابتلا به آرتروز آرنج.
- تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (MRI) می تواند تاندون ها و شدت آسیب آن ها را نشان دهد. از طریق ام آر آی گردن می توان احتمال این که آرتروز گردن یا مشکلات دیسک ستون فقرات باعث درد بازو شده اند یا خیر را نیز بررسی نمود.
- الکترومیوگرافی (EMG) از آرنج، می تواند مشکلات اعصاب را بررسی کند. ممکن است درد ناشی از مشکلات عصبی باشد.
برای پیشگیری از آرنج تنیس بازان چه کاری می توان انجام داد؟
- بازوهای خود را انعطاف پذیر و قوی نگه دارید.
- از انجام حرکات تکرار شونده خودداری کنید.
- قبل از ورزش کردن یا به کار بردن بازوها برای ورزش یا سایر حرکات تکرار شونده، بدن خود را گرم کنید.
- در صورتی که ورزش راکتی انجام می دهید، از مناسب بودن تجهیزات مخصوص آن اطمینان حاصل نمایید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- زمانی که درد یا مشکل در حرکت بر فعالیت های منظم روزانه اثر بگذارد.
- زمانی که درد بهتر نشده یا حتی بعد از درمان بدتر شود.
- زمانی که یک برآمدگی روی بازو مشاهده شود.
- اپی کندیلیت جانبی یا آرنج تنیس بازان، تورم یا پارگی تاندون هایی است که مچ دست شما را از کف دست، به سمت عقب خم می کنند.
- این عارضه ناشی از حرکت تکرار شونده ی عضلات ساعد است که به قسمت خارجی آرنج شما متصل می شود. ماهیچه ها و تاندون ها به علت کشیدگی بیش از حد، بسیار دردناک و حساس می شوند.
- علائم شامل درد، سوزش، یا تیر کشیدن در قسمت بیرونی ساعد و آرنج است. اگر فرد به فعالیتی که باعث این عارضه می شود ادامه دهد، درد بدتر می شود و ممکن است به مچ دست هم سرایت کند. امکان دارد زور پنجه نیز کم و ضعیف شود.
- اپی کندیلیت جانبی با معاینه ی مفصل آرنج تشخیص داده می شود. ممکن است پزشک به عکس اشعه ی ایکس یا MRI نیز نیاز داشته باشد تا از طریق آن، علت مشکل را پیدا کند. EMG هم ممکن است برای بررسی مشکلات عصبی انجام شود.
- اپی کندیلیت جانبی را می توان با استراحت و داروهای ضد التهاب درمان کرد. عموماً ورزش کردن نیز به درمان آن کمک می کند. به ندرت ممکن است برای ترمیم تاندون، فرد را جراحی کنند.
- می توانید با انجام کارهایی مانند گرم کردن بدن قبل از تمرین و ورزش، بیشتر کردن تدریجی فعالیت، استفاده از تجهیزات مناسب برای انجام حرکات و فعالیت ها و تقویت عضلات بازو از اپی کندیلیت جانبی پیشگیری کنید.
- برای استراحت کردن و کنترل درد و تورم، به توصیه های پزشک خود عمل کنید. اگر این راهکارها به کاهش درد، تورم و نقص عملکرد کمکی نمی کنند، به پزشک خود اطلاع دهید.
دکتر رضا نادری جراح و متخصص ارتوپد در تهران
