سندرم پای بی قرار که با نام بیماری ویلیس اکبوم نیز شناخته می شود، یک بیماری مزمن است که سبب بروز احساسات شدید و ناخوشایند در پا ها می شود. حرکت دادن پا ها احساسات یاد شده را بر طرف کرده و فرد مجبور است برای رهایی از آن ها به طور مداوم این حرکت را تکرار کند. سندرم پای بی قرار یک مشکل سیستم عصبی است که گاهی اوقات به عنوان اختلال عصبی نیز از آن یاد می شود.
آیا سندرم پای بیقرار خطرناک است؟
در صورتی که علت زمینه ای سندرم پای بی قرار درمان شود، علائم آن نیز برطرف خواهند شد. با این حال، در صورت مشخص نبودن علت، علائم می توانند با گذشت زمان تشدید شده و کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهند. سندرم پای بی قرار زندگی فرد را تهدید نکرده اما موارد شدید آن می توانند سبب اختلال در خواب، بروز اضطراب و ابتلا به افسردگی شوند.
بهترین درمان برای سندرم پای بیقرار چیست؟
بهترین راه برای درمان سندرم پای بی قرار به علت زمینه ای و شدت علائم آن بستگی دارد. برای مثال، در صورتی که کمبود آهن عامل بروز این مشکل باشد، مصرف مکمل های آهن درمان پیشنهادی خواهد بود. در نوع اولیه سندرم پای بی قرار که علائم نیز خفیف هستند امکان دارد بدون نیاز به دارو بتوان علائم را کنترل کرد.
با این حال، در صورت شدت علائم، دارو های متنوعی را می توان برای رفع این مشکل تجویز کرد. پزشک با همکاری بیمار، بهترین برنامه درمانی را به او پیشنهاد خواهد کرد.
درمانی برای سندرم پای بی قرار وجود ندارد اما برخی مداوا های مختلف همچون درمان های خانگی، تغییرات سبک زندگی و دارو های طبیعی می توانند از شدت علائم بکاهند. در صورتی که یک دارو یا بیماری خاص محرک بروز سندرم پای بی قرار باشد، درمان آن عامل به رفع این سندرم منجر خواهد شد.
ورزش منظم با شدت متوسط، در کاهش شدت علائم سندرم پای بی قرار نقش دارد. تحقیقات، پیاده روی و انجام حرکات کششی را نیز در این زمینه مفید یافته اند. این پیاده روی بهتر است به صورت ملایم و در هنگام بعد از ظهر باشد.
علائم سندرم پای بی قرار
علائم سندرم پای بی قرار معمولا در سنین ۴۰ تا ۴۵ سالگی بروز داده و زنان را بیشتر به خود مبتلا می سازد. این مشکل، سندرم پای بی قرار دیر هنگام شناخته می شود. نوع زود هنگام این بیماری هنگامی است که علائم یاد شده قبل از سن ۴۵ سالگی و در موارد نادر حتی در اوایل کودکی بروز می دهند.
به نظر می رسد که عامل وراثت در بروز نوع زود هنگام نسبت به دیر هنگام نقش پر رنگ تری داشته باشد. افراد مبتلا به بیماری های دیگری همچون کم خونی فقر آهن یا پارکینسون نیز ممکن است بروز علائم سندرم پای بی قرار را در خود تجربه کنند.
مهم ترین علامت سندرم پای بی قرار، تمایل شدید فرد به حرکت دادن پا های خود است. این میل در اثر احساس ناخوشایند موجود در پا ها به وجود می آید. این احساس با کلماتی همچون موارد زیر از زبان بیماران توصیف شده است:
- خزش بر روی پوست
- خارش
- درد
- ضربان
- کشیدگی
- سوزش، درد، قلقلک، گز گز
- میل به حرکت دادن
- گرفتگی، بی قراری، ناراحتی
- تحت فشار بودن
سندرم پای بی قرار چه زمانی بروز می دهد؟
علائم می توانند در مواقع استراحت یا بی حرکتی بروز دهند. از جمله این مواقع می توان نمونه های زیر را مثال زد:
- دراز کشیدن
- نشستن
- استراحت در تخت
- قرار گرفتن در فضا های محدود همچون صندلی هواپیما یا سینما
با توجه به این که افراد اغلب در هنگام عصر یا غروب استراحت کرده، بروز علائم نیز معمولا در این زمان ها به اوج می رسند. این علائم ناخوشایند در برخی افراد به صورت گاه به گاه پدیدار شده و در برخی دیگر به صورت مداوم حضور دارند. علائم سندرم پای بی قرار در هنگام صبح و فعالیت های روزانه بهبود می یابند.
حرکت کردن می تواند در رفع علائم مفید باشد اما می تواند خواب شبانه را مختل کند. شدت علائم از خفیف تا شدید متغییر هستند. در این بیماران، ممکن است خواب به گونه ای مختل شود که فرد در روز بعد عملکرد مناسبی نداشته و با گذشت زمان به افسردگی و اضطراب دچار شود.
سندرم پای بی قرار اولیه
سندرم پای بی قرار اولیه به آرامی و در حدود ۴۰ سالگی بروز می دهد. نوع اولیه نسبت به بسیاری از انواع ثانویه زود تر پدیدار می شود.
سندرم پای بی قرار به صورت وراثتی در خانواده ها انتقال می یابد که همین دلیلی بر اهمیت عامل ژنتیک در ابتلا به این بیماری است. برخی محققان بیان دارند که این سندرم می تواند با مشکلات مغزی و کنترل ترشح هورمون دوپامین ارتباط داشته باشد.
سندرم پای بی قرار ثانویه
بیماری ها و عوامل مختلفی می توانند در بروز سندرم پای بی قرار نقش داشته باشند. در صورت درمان یا کنترل عامل بروز سندرم یاد شده، بهبود یا رفع کامل علائم بیماری قابل انتظار است. در زیر فهرستی از نمونه های این موارد بیان شده است:
- کم خونی فقر آهن
- بیماری کلیوی مرحله آخر و نیاز به دیالیز
- آسیب عصبی همچون نوروپاتی ناشی از دیابت کنترل نشده
- بیماری طناب نخاعی
- مالتیپل اسکلروزیس (ام اس)
- بیماری پارکینسون
- آرتریت روماتوئید (التهاب مفصلی)
- فیبرومیالژی
- کمبود مواد معدنی و ویتامین ها
- بارداری
- کمبود فولات
- مشکلات گردش خون
- افزایش استروژن
سوالات پرتکرار پیرامون سندروم پای بیقرار
ابهامات زیادی در این زمینه وجود دارد در ادامه به تمام آنها پاسخ خواهیم داد:
آیا سندرم پای بی قرار به بیماری پارکینسون منجر می شود؟
سندرم پای بی قرار به بیماری های عصبی دیگری همچون پارکینسون منجر نمی شود. با این حال، عوارض جدی ناشی از کم خوابی طولانی مدت در این بیماری می توانند سبب بروز افسردگی، اضطراب و خطر بالای ابتلا به دیابت شوند.
سندرم پای بی قرار در بازو ها نیز رخ می دهد؟
بلی، در موارد شدید بیماری، علائم می توانند بازو ها، صورت و نیم تنه بالای بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهند.
آیا سندرم پای بی قرار دردناک است؟
به طور کلی خیر، افراد علائم سندرم پای بی قرار را با مواردی همچون خارش، ناراحتی و احساس خزیدن موجودات ریز بر روی پوست توصیف کرده اند. در موارد شدید بیماری، احساس درد نیز تجربه شده است.
آیا سندرم پای بی قرار همگام با افزایش سن بد تر می شود؟
هیچ درمانی تاکنون برای نوع اولیه سندرم پای بی قرار معرفی نشده است. با این که علائم بیماری می توانند همگام با افزایش سن بیشتر شوند اما درمان و مداوا های موجود علائم را کنترل کرده و اختلال در زندگی روزمره فرد را به حداقل می رسانند.
چه ویتامین هایی به کنترل این بیمازی کمک می کنند؟
گاهی اوقات، سندرم پای بی قرار در اثر کمبود آهن به وجود آمده که با مصرف مکمل های آهن می توان علائم را به آسانی برطرف کرد. در صورتی که فرد سالم بوده و رژیم غذایی متعادلی داشته باشد، معمولا نیازی به مصرف مکمل غذایی نخواهد بود. پزشک متخصص می تواند کمبود ویتامین ها یا مواد معدنی را در بدن تشخیص داده و ارتباط آن با سندرم پای بی قرار را شناسایی کند.
آیا منیزیم به درمان سندرم پای بی قرار کمک می کند؟
برخی افراد مبتلا به سندرم پای بی قرار بیان دارند که مصرف اسپری روغن منیزیم یا مکمل های آن را در رفع بی خوابی و علائم بیماری خود مفید یافته اند. با این حال، محققان دانشگاه هاروارد بیانگر عدم وجود مطالعات کافی و گسترده در این زمینه هستند.
آیا تغییر سبک زندگی بر این بیماری تاثیر گذار است؟
برخی تغییرات در سبک زندگی همچون رعایت بهداشت خواب، اجتناب از محرک ها و ورزش کردن می توانند به تسکین علائم سندرم پای بی قرار کمک کنند. برخی گزارش ها بیان دارند که نوشیدن آب تونیک یا قرار دادن یک قالب صابون زیر ملحفه در داشتن خواب بهتر به افراد مبتلا کمک می کند. با این حال، هیچ شواهد علمی برای تایید این موارد وجود نداشته و امکان دارد تنها تاثیری ذهنی داشته باشند.
دکتر رضا نادری، فوق تخصص ارتوپد و مچ پا
محمد
دوشنبه ۱۷ مهر ۲( 1 سال پیش)
تعداد بازدید: 116
مشاهده پرسش
