بیماری پاژه چیست؟بیماری پاژه استخوان یک اختلال مزمن است که باعث بزرگ تر و ضعیف تر شدن استخوان ها نسبت به حالت طبیعی می شود. این بیماری معمولاً فقط یک یا چند استخوان را تحت تاثیر قرار می دهد که عبارتند از:
- لگن
- جمجمه
- ستون فقرات
- استخوان ران و تیبیا (استخوان های پا)
سه مرحله بیماری پاژه چیست؟
سه مرحله بیماری پاژه عبارتند از: لیتیک، ترکیبی از لیتیک و بلاستیک و اسکلروتیک. در یک بیمار، ضایعات اسکلتی مختلف ممکن است با سرعت های متفاوتی پیشرفت کنند. بنابراین، در هر زمان ممکن است مراحل مختلف بیماری در مناطق مختلف اسکلتی نشان داده شود.
علائم بیماری
بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پاژه علائم خاصی را تجربه نمی کنند. با این حال، تغییرات استخوانی می تواند باعث موارد زیر شود:
- درد استخوان
- تغییر شکل استخوان ها
- شکستگی استخوان
- التهاب و آرتریت در مفاصل نزدیک به استخوان های آسیب دیده
با شروع روند درمان، بسیاری از افراد می توانند علائم خود را کنترل کنند، درد را کاهش دهند و اثرات بیماری را مدیریت کنند.
رود بیماری به چه صورت است؟
در طول زندگی، بدن دائماً استخوان قدیمی را حذف و استخوان جدیدی به اسکلت اضافه می کند. با افزایش سن، این روند به طور طبیعی کندتر می شود. در شروع بیماری، بدن استخوان بسیار بیشتری نسبت به آنچه تولید می کند، از دست خواهد داد. با پیشرفت بیماری پاژه، استخوان جدید با سرعتی بیشتر از سرعت حذف استخوان قدیمی تشکیل می شود. با این حال، استخوان جدید به درستی شکل نمی گیرد و به استخوان های بزرگ تر، تغییر شکل یافته، ضعیف تر و نرم تر از استخوان طبیعی تبدیل می شود.
چه کسانی به این مبتلا می شوند؟
عوامل خاصی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پاژه را افزایش دهند:
- سن: این بیماری در افراد زیر ۴۰ سال نادر است و با افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می یابد.
- تبار آنگلوساکسون: بیماری پاژه در مناطق جغرافیایی خاصی مانند آمریکای شمالی، استرالیا، نیوزلند و اروپا در افراد با تبار آنگلوساکسون شایع تر است. این بیماری در آسیا، آفریقا و اسکاندیناوی رایج نیست.
- سابقه خانوادگی: بیماری پاژه معمولاً بین خانواده ها رخ می دهد.
علائم بیماری پاژه
ممکن است اصلاً متوجه نشوید که به این بیماری مبتلا هستید، زیرا بسیاری از افراد مبتلا هیچ علائمی ندارند. با این حال، در برخی موارد، شکستگی یا تغییر شکل استخوان ها می تواند باعث درد شود. این درد استخوانی که شایع ترین علامت بیماری است، اغلب با آرتریت یا مشکلات دیگر اشتباه گرفته می شود. به طور کلی می توان اشاره کرد که علائم به آرامی بروز پیدا می کنند و بیماری به استخوان های سالم گسترش نمی یابد.
علاوه بر این، برخی افراد مبتلا به بیماری پاژه در مراحل پیشرفته ممکن است دچار تغییر شکل استخوان ها و سایر تغییرات استخوانی شوند که شامل افزایش اندازه سر، انحنای پا و انحنای ستون فقرات می شود. بسته به استخوان یا استخوان های درگیر، ممکن است علائم دیگری نیز بروز کنند، مانند:
- سردرد و کاهش شنوایی در صورت اثرگذاری بیماری بر جمجمه
- بی حسی و گزگز در بازوها و پاها در صورت فشار بر اعصاب ستون فقرات توسط مهره های بزرگ شده
- درد لگن در صورت تأثیر بیماری بر لگن یا استخوان ران
همچنین، در برخی موارد، بیماری پاژه می تواند منجر به مشکلات دیگری شود که عبارتند از:
- آسیب به غضروف مفصل و در نتیجه بروز آرتریت
- تغییرات در استخوان های جمجمه و گوش که منجر به کاهش شنوایی می شود
- افزایش فشار بر قلب در افراد مبتلا به بیماری قلبی و پاژه شدید که می تواند به علت زیاد بودن حجم پمپاژ، به نارسایی قلبی منجر شود
- فشار بر مغز، نخاع یا اعصاب در اثر بزرگ شدن استخوان های جمجمه و ستون فقرات، که می تواند منجر به کاهش جریان خون به مغز و نخاع شود
- شل شدن دندان ها به علت تأثیر بیماری بر استخوان های صورت که باعث دشوار شدن عمل جویدن خواهد شد
- در موارد نادر، ابتلا به سرطان استخوان
علل بیماری پاژه
علت دقیق بیماری پاژه مشخص نیست، اما محققان معتقدند عوامل محیطی و ژنتیکی در ایجاد این بیماری نقش دارند. دانشمندان تغییراتی در ژن ها شناسایی کرده اند که ممکن است خطر ابتلا به بیماری پاژه را افزایش دهد. علاوه بر این، محققان در حال بررسی این موضوع هستند که برخی ویروس ها چگونه می توانند در افرادی که دارای عوامل خطر برای بیماری پاژه هستند، باعث بروز این بیماری شوند. برخی مطالعات نشان می دهند که در بعضی کشورها تعداد افراد مبتلا به بیماری پاژه و شدت بیماری در حال کاهش است.
بهترین درمان برای بیماری پاژه چیست؟
دارو درمانی
داروهای اصلی که پزشک ممکن است برای درمان بیماری پاژه تجویز کند، بیس فسفونات ها هستند که برای درمان انواع مختلف بیماری های استخوانی استفاده می شوند. این نوع دارو با کنترل تجزیه و تشکیل بیش از حد استخوان که در بیماری پاژه رخ می دهد، کار خود را انجام می دهد.
بیس فسفونات ها (داروهای پوکی استخوان) معمولاً به صورت تزریقی در ورید تجویز می شوند، اما می توان آنها را به صورت خوراکی نیز مصرف کرد. در صورت مصرف خوراکی، بیس فسفونات ها عموماً مشکلی ایجاد نمی کنند اما ممکن است باعث تحریک معده شوند.
دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپد
منبع:niams.nih
