عمل ایلیزاروف، یک روش جراحی است که از یک دستگاه ارتوپدی به نام فیکساتور اکسترن، به منظور بازسازی، تغییر شکل یا افزایش طول استخوان (معمولا استخوان های دست و پا)، استفاده می کند.
فیکساتور اکسترن، یک درمان جراحی است که در آن میله هایی را از طریق یک برش به استخوان آسیب دیده پیچ می کنند و انتهای این پیچ ها، از بدن خارج می شوند تا به یک ساختار فیکس کننده خارج از بدن، متصل شوند.
جراحی ایلیزاروف، شامل استفاده از دستگاه خاصی به نام دستگاه ایلیزاروف یا فیکساتور ایلیزاروف است. این روش، در مواردی که تمایل ندارند از سایر روش های بازسازی استفاده کنند، توصیه می شود.
این دستگاه، براساس یک اصل به نام «استخوان سازی کششی» کار می کند. استئووژنز، به معنای رشد و تشکیل استخوان است.
عمل الیزاروف چقدر طول می کشد؟
مدت زمان جراحی ایلیزاروف، عمدتا به نوع استخوان تحت درمان و همچنین میزان درمان، بستگی دارد. این روش، معمولا با استفاده از بیهوشی عمومی انجام می شود و معمولا شامل دو مرحله است:
- استئوتومی سنتی: ایجاد شکاف در استخوان
- کورتیکوتومی: برش از طریق لایه خارجی استخوان
طی جراحی الیزاروف چه مراحلی طی می شود؟
در طول جراحی،:
- استخوانی که قرار است تحت درمان قرار گیرد، سوراخ شده و شکستگی هایی درون آن ایجاد می شود.
- پین های مورد نظر، را از طریق پوست به داخل استخوان وارد می کنند.
- سپس پین ها، از سمت مخالف استخوان به بیرون هدایت می شوند.
- سرهای بیرون زده پین ها، به حلقه های فلزی متصل می شوند.
- حلقه ها، توسط پیچ های رزوه ای به یکدیگر متصل شده و فیکس می شوند.
- سپس سیم ها، تحت کشش نگه داشته می شوند تا پایداری آن ها افزایش یابد.
- در ادامه، کورتیکوتومی با برش قشر استخوان انجام می شود.
- جراحی با انجام تنظیمات نهایی لازم در میله های بین حلقه ها، به پایان می رسد.
- فرآیند استخوان سازی، در حالی که فرآیند کشش ادامه دارد، در فضای خالی ایجاد می شود. زمانی که فرآیند کشش پایان می یابد، قاب به استخوان جدید اجازه سفت شدن می دهد. به محض کامل شدن بهبودی کامل، که ممکن است بین ۳ تا ۱۲ ماه طول بکشد فیکساتور ایلیزاروف، تحت بیهوشی عمومی از بدن خارج می شود.
مزایای جراحی ایلیزاروف
جراحی ایلیزاروف، از چند جهت حایز اهمیت است. از جمله:
- روشی است با حداقل میزان تهاجمی بودن و دارا بودن قابلیت تنظیم.
- در این روش دوره بستری شدن در بیمارستان به نسبت سایر روش ها، به طور قابل ملاحظه ای کوتاهتر است.
- در این روش، احتمال خونریزی، عفونت و آسیب به بافت های نرم کمتر است.
- برای زمانی که استخوان شکستگی های متعدد یا انحراف های زاویه ای دارد، مناسب است.
- برای زمانی که استخوان دچار صدمات و عفونت های استخوانی باز باشد، موثر است.
- اجازه جابجایی مورد نیاز را برای قطعات استخوانی فراهم می کند.
- احتمال سفتی و انقباض مفصل در آن نادر است.
- از قطع عضو یا تعویض مفصل، جلوگیری می کند.
- ناهماهنگی های چند سانتی متری استخوانی را برابر می کند.
- زمان بهبودی این روش، سریع تر از سایر روش ها است.
- امکان تحرک اولیه و تحمل وزن را فراهم می کند.
- پایداری را افزایش می دهد و فشار را به طور یکنواخت توزیع می کند.
- امکان تحرک بیمار در طول درمان را فراهم می کند.
- هم برای استخوان های بالغ و هم برای استخوان های جوان، موثر است.
- کاهش زمان درمان و هزینه
آمادگی های لازم برای جراحی
پیش از عمل جراحی، سابقه پزشکی شما برای بررسی آلرژی به بیهوشی، بررسی می شود و ممکن است پس از آن، از شما آزمایش خون بگیرند. جراح شما، همچنین ممکن است به شما دستور دهد که:
- داروهایی که در روند بهبود استخوان اختلال ایجاد می کنند را در صورت مصرف، قطع کنید.
- در صورت مصرف سیگار، آن را ترک کنید زیرا می تواند روند بهبود را کندتر کند.
- از کسی بخواهید که پس از جراحی شما را به خانه ببرد.
خطرات یا عوارض احتمالی
خطرات یا عوارض احتمالی این روش، عبارتند از:
- درد، کبودی، خونریزی و تورم
- عفونت
- لخته شدن خون (ترومبوز ورید عمقی)
- فلج عصبی (عدم عملکرد عصبی)
- سفتی دائمی مفصل
- احساس سوزن سوزن شدن موقت در پوست
- واکنش به داروی بیهوشی
بعد از جراحی
برای بهبودی پس از عمل جراحی ایلیزاروف، به شما توصیه می شود:
- داروهای مسکن را طبق دستور پزشک، ادامه دهید.
- برای کاهش تورم، قسمت تحت درمان را بالاتر از سطح بدن نگه دارید.
- با تمیز و خشک نگه داشتن فیکساتور خارجی، در نگهداری آن کوشا باشید.
- طبق دستور جراح خود، از پین ها مراقبت کنید.
- به دلیل خطر عفونت، هنگام حمام کردن مواظب محل پین ها باشید و از ورود آب به آن ها خودداری کنید.
دکتر غلامرضا نادری، جراح و متخصص ارتوپد
