هنگامی که صحبت از درد زانو به میان می آید، زنان نسبت به مردان، بیشترین درد را احساس می کنند. گرچه میزان آسیب زانو در زنان، زیاد است، اما درد آن ها می تواند به دلایل مختلفی از جمله هورمون ها و آناتومی کلی آن ها ایجاد شود. این تصور اشتباه است که مردان بیشتر از زنان از زانو درد رنج میبرند. ممکن است مردان، بیشتر درد خود را به زبان بیاورند، اما به طور کلی، میزان مشکلات مفاصل در زنان، بیشتر است.
علت درد زانو در زنان
بعضی از دلایل درد، از جمله شرایط وراثتی یا چاقی، می تواند به صورت مستقل از جنسیت رخ دهد. اما دلایل خاص بروز درد زانو در زنان، یکی از دلایل زیر است:
1_ آناتومی بدن زنان
زنان، نسبت به مردان باسن پهن تری دارند که سبب اعمال فشار بیشتری بر مفاصل می شود.
2_ رباط ها
رباط زانوی زنان نسبت به مردان، انعطاف بیشتری دارد که سبب افزایش احتمال آسیب و پارگی می شود.
3_ هورمون استروژن
احتمالاً، هورمون های زنانه با ضعف رباط های زانو ارتباط دارد.
4_ ماهیچه ها
ماهیچه های چهار سر در زنان، قوی تر از عضلات دوقلو است که باعث عدم تعادل قدرت می شود.
5_ پوکی استخوان
زنان بیشتر در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند که می تواند منجر به آسیب استخوان های اطراف مفصل زانو شود.
جلوگیری از درد زانو در زنان
در حالی که زنان نمی توانند ژن ها یا ساختار فیزیکی خود را تغییر دهند، اما راه هایی وجود دارد که آن ها می توانند مشکلات مربوط به زانو را پیش بینی کرده و قبل از وقوع، با آن ها مقابله کنند. بهرغم تلاشهای یک زن، آرتریت اتفاق می افتد و متأسفانه، زنان سه برابر بیشتر از مردان به آن مبتلا می شوند.
اما بعضی از تغییرات در سبک زندگی یا عمل کردن به توصیه های پزشک می تواند به خانم ها کمک کند تا از سلامت زانوهای خود محافظت کرده و از بروز درد جلوگیری کنند. برخی از راه هایی که زنان می توانند از زانوهای خود در برابر آسیب یا درد محافظت کنند عبارتند از:
- حفظ وزن مناسب برای کاهش فشار روی زانوها.
- پوشیدن کفش های خوب و متناسب با فعالیت روزانه.
- انجام تمرینات خاصی که عضلات پا را تقویت می کند.
- مشاوره با یک پزشک مراقبت های اولیه برای حفظ هورمون در سطح مناسب و امکان درمان زود هنگام پوکی استخوان.
عواملی وجود دارد که باعث درد زانو می شود و چنانچه درمان صورت نگیرد، می تواند با گذشت زمان مشکلات شدیدتری ایجاد کند. در برخی شرایط، درمان زودهنگام می تواند از آسیب طولانی مدت به ساختارهایی که یک مفصل سالم زانو را تشکیل می دهند، جلوگیری کند.
درمان زانو درد در زنان
از آنجایی که زنان به دلایل زیادی درد زانو را تجربه می کنند، هیچ پاسخ آسانی برای چگونگی از بین بردن آن وجود ندارد. مراجعه به متخصص ارتوپد بهترین راه برای آگاهی از این است که آیا می توان از درمان های خانگی برای برطرف کردن درد استفاده کرد یا نیاز به درمان پزشکی یا جراحی است.
اگر زانو درد ناشی از تشدید آرتروز زانو خفیف یا فشار یا آسیب خفیف به زانو باشد، می توان از درمان های خانگی استفاده کرد. از استراحت، یخ، بانداژ و قرار دادن پا روی سطح بلند استفاده کنید و یا از داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید. کرم ها یا چسب های بدون نسخه نیز می توانند به صورت موقت التهاب را برطرف کنند.
چنانچه درمان های خانگی موثر نباشند، یا اگر درد، ناشی از یک حادثه باشد، باید در مورد زانو درد با یک پزشک مشورت کنید. پزشک می تواند برای آرتریت مزمن، از تغییر در سبک زندگی مانند کاهش وزن، داروها و فیزیوتراپی کمک بگیرد. شکستگی های ناشی از پوکی استخوان یا آسیب های ورزشی، بسته به شدت بیماری به روش های مختلفی قابل درمان هستند. و در برخی موارد، می توان برای مشکلات شدیدتر زانو از جراحی استفاده کرد.
زانو درد، چه خفیف و چه مزمن، چیزی نیست که زنان بتوانند به سادگی با آن کنار بیایند. آگاهی از علت و درمان زودهنگام آن می تواند تفاوت بزرگی در پیشگیری یا مدیریت درد در سال های آینده ایجاد کند.
دکتر غلامرضا نادری، متخصص ارتوپد، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران