در کوتاهی آشیل پا، تاندون آشیل نسبت به عضله ساق پا و استخوان پاشنه، طول مناسبی ندارد و کوچکتر از حد معمول است. این کوتاهی تاندون باعث می شود که پا مقداری آویزان بماند و حرکت دادن پا به سمت بالا به تلاش بیشتری نیاز داشته باشد.
همچنین، خم شدن پا رو به عقب به راحتی همیشه نخواهد بود. در نتیجه، پا قادر به انتقال نیرو نخواهد بود و در حین راه رفتن و دویدن، نیروی فشاری کمتری را انتقال می دهد. در این شرایط، فرد بیشتر روی پنجه پا راه می رود و یا می دود. در ادامه این مقاله، به علل، علائم و روش درمان سریع کوتاهی آشیل پا می پردازیم.
کوتاهی تاندون آشیل چیست؟
تاندون آشیل، یک بافت رشته ای محکم است که عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می کند. به تاندون آشیل، تاندون پاشنه نیز گفته می شود. عضلات دوقلو و نعلی (عضلات ساق پا) در انتهای ساق پا به هم می پیوندند و یک بافت رشته ای را تشکیل می دهند که همان تاندون آشیل می باشد.
سپس، تاندون آشیل به استخوان پاشنه متصل می شود. کیسه های کوچکی که حاوی مایعی به نام بورسا هستند، از تاندون آشیل در پاشنه پا محافظت می کنند. تاندون آشیل، بزرگترین و قویترین تاندون بدن است. وقتی عضلات ساق پا منقبض می شوند، تاندون آشیل روی پاشنه پا کشیده و باعث کوتاهی تاندون آشیل می شود.
این حرکت، به ما کمک می کند که به هنگام راه رفتن، دویدن، یا پریدن بتوانیم روی پنجه های خود بایستیم. تاندون آشیل، علی رغم قدرت بالایی که دارد، به دلیل خونرسانی محدود و فشار زیادی که به آن وارد می شود، مستعد آسیب است.
جراحی کوتاهی آشیل پا
اگر روش های غیرجراحی، قادر به درمان کوتاهی آشیل پا، به شرایط طبیعی نباشند، ممکن است به جراحی نیاز باشد. جراح، بر اساس سن بیمار، سطح فعالیت و دیگر عوامل، بهترین رویکرد را برای جراحی تاندون انتخاب می کند.
جراحی افزایش طول تاندون آشیل
در این فرایند برش های کوچکی بر پشت مچ پا و در امتداد طول تاندون ایجاد می شوند که همگام با التیام آن ها، طول تاندون افزایش می یابد. کوتاهی آشیل می تواند ناشی از ساختار غیر طبیعی پا باشد. علائم این مشکل شامل گرفتگی عضلانی، احساس ناراحتی در پشت پا و وضعیت نامناسب قرار گیری آن می شوند. جراحی یاد شده با افزایش طول تاندون، نحوه راه رفتن و ایستادن را مخصوصا در افراد مبتلا به صافی کف پا، بهبود می بخشد.
روش های جراحی متنوعی برای بهبود گرفتگی و کوتاهی آشیل پا وجود دارند که فرایند های کم تهاجم تا جراحی های سنتی و باز را در بر می گیرند. در حالی که برخی فرایند ها نیازمند کاشت ابزار هایی در بدن هستند، برخی دیگر نیازی به آن ها ندارند. کوتاهی آشیل پا، نوع یا درمانی یکسان ندارد.
روش های درمانی اصلی به شرح زیر هستند:
⬅️ بلند کردن تاندون از طریق برش های کوچک
در طول این فرایند، پزشک ناحیه بیرونی پوست را سوراخ می کند. این سوراخ، تاندون را مقداری پاره کرده و از تنش آن می کاهد. همگام با التیام یافتن تاندون، طول آن افزایش و گرفتگی کلی عضله کاهش می یابد.
⬅️ برش عضله دو قلو
این فرایند با ایجاد یک برش، فیبر های عضلانی متصل به تاندون را آزاد می کند. این تکنیک معمولا برای موارد خفیف گرفتگی آشیل به کار رفته و می تواند با جراحی آندوسکوپی غیر تهاجمی انجام شود.
⬅️ جراحی بلند کردن تاندون به روش زد (Z)
این فرایند بیشترین کنترل را بر اندازه تاندون به جراح ارائه می دهد. جراح با ایجاد چندین برش Z مانند در تاندون، آن را به طول مد نظر خود می رساند. پس از التیام یافتن زخم ها، تاندون طولی طبیعی خواهد داشت. پزشک، بهترین گزینه درمانی را برای فرد انتخاب خواهد کرد.
علاوه بر موارد یاد شده، گچ یا آتل گیری پا نیز درمانی متداول برای تاندینوپاتی آشیل به شمار می رود. هدف اولیه این تکنیک، استراحت دادن به مفصل مچ پا در وضعیتی خنثی و بدون چرخش است. قالب های مچ پا با این که از مواد متنوعی ساخته شده اند اما معمولا ترکیبی از پلاستیک سفت و کش های منعطف هستند.
علت کوتاهی تاندون آشیل
کوتاهی تاندون آشیل، در بین افرادی شایع تر است که سرعت خود را به طور ناگهانی افزایش یا کاهش می دهند و یا حرکات چرخشی سریع انجام می دهند. برای مثال، احتمال بروز این مشکل در ورزش های زیر بیشتر است:
✳️ دویدن
✳️ ژیمناستیک
✳️ رقص
✳️ فوتبال
✳️ بیسبال
✳️ بسکتبال
✳️ تنیس
✳️ والیبال
درمان سریع کوتاهی آشیل پا
آسیب های جزئی تا متوسط تاندون آشیل، خود به خود بهبود پیدا می کنند. برای سرعت بخشیدن به روند بهبودی کوتاهی آشیل پا، می توانید کارهای زیر را انجام دهید:
۱. استراحت دادن به پا
تا جایی که می توانید از انداختن وزن بدنتان روی پاها خودداری کنید. شما ممکن است به عصا نیاز داشته باشید.
۲. استفاده از یخ
به مدت ۲۰ دقیقه روی آسیب پای خود یخ قرار دهید.
۳. فشرده سازی ساق پا
از یک نوار کشی دور ساق پا و زانوی خود استفاده کنید تا التهاب را کاهش دهید.
۴. بالا آوردن پا
در حین نشستن یا دراز کشیدن، پای خود را روی یک بالش قرار دهید.
۵. مصرف مسکن های ضدالتهابی
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID ها) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، می توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. برای کمک به پیشگیری از عوارض جانبی، دستورالعمل های روی برچسب دارو را به دقت دنبال کنید. در صورت سابقه هرگونه آلرژی، مشکلات پزشکی یا مصرف هر نوع دارویی، به پزشک خود اطلاع دهید.
۶. استفاده از بالابرنده پاشنه
پزشک ممکن است توصیه کند که در حین بهبودی، از یک کفی بالابرنده ی پاشنه در کفش خود استفاده کنید. این کار از کشش بیشتر تاندون آشیل جلوگیری می کند.
۷. انجام حرکات ورزشی کششی و تقویتی
مطابق با توصیه پزشک یا فیزیوتراپیست، این تمرینات را انجام دهید.
علائم کوتاهی آشیل پا
⬅️ لرزش پا
⬅️ افزایش تشکیل میخچه در کف پا
⬅️ درد در پا
حرکات اصلاحی کوتاهی تاندون آشیل
اگر شما تاندونیت آشیل یا التهاب تاندون آشیل داشته باشید، برای کمک به بهبودی، می توانید حرکات کششی انجام دهید. کوتاهی آشیل پا، معمولاً بر اثر فعالیت فیزیکی سخت و شدید ایجاد می شود و علائم آن شامل سفتی، ضعف، ناراحتی و دامنه ی حرکتی محدود می باشد. گاهی اوقات، تاندویت آشیل، تاندینوپاتی آشیل نیز نامیده می شود، اما این دو مورد، شرایط مشابهی نیستند.
تاندینوپاتی آشیل، فرسودگی و آسیب کلاژن در تاندون می باشد. این شرایط زمانی ایجاد می شود که تاندونیت آشیل، مزمن شده باشد. شرایطی دیگری که بر این ناحیه تأثیر می گذارند، تاندینوز آشیل یا پارگی های ریز در تاندون و پارگی کامل یا جزئی تاندون آشیل می باشد. در صورتی که تاندونیت آشیل درمان نشود، احتمال وقوع این شرایط بیشتر می شود.
برای سرعت بخشیدن به درمان و بهبود دامنه حرکتی، این حرکات کششی تاندون آشیل را امتحان کنید.
۱. کشش دونده یا کشش ساق پا
التهاب تاندون آشیل، می تواند موجب سفتی عضلات و یا ناراحتی پا شود. حرکت دونده یا کشش ساق پا، با شل کردن تاندون، موجب تسکین تاندون آشیل می شود. برای انجام این حرکت، شما به یک دیوار یا صندلی نیاز دارید:
۱. دست خود را روی دیوار یا صندلی قرار دهید. در صورت استفاده از دیوار، دستان خود را هم سطح چشمانتان قرار دهید.
۲. پای خود را یک قدم به سمت عقب ببرید. پاشنه را روی زمین قرار دهید و پنجه پا رو به جلو باشد.
۳. زانوی سمت سالم خود را به طرف دیوار خم کنید و پای عقبی خود را صاف نگه دارید.
۴. به سمت دیوار خم شوید تا جایی که کشش خفیفی در ساق پای خود احساس کنید. خم شدن را نباید تا جایی ادامه دهید که احساس درد کنید.
۵. ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و این حرکت را سه بار تکرار کنید.
اگر صاف کردن پا برای شما مشکل است، می توانید این حرکت را با زانوهای خم شده امتحان کنید. برای شروع، می توانید به دیوار نزدیک تر باشید و پای عقب خود را خم کنید تا جایی که کشش را احساس کنید. این حرکت کششی را به مدت ۳۰ ثانیه نگه دارید و سه بار آن را تکرار کنید.
۲. کشش پنجه به دیوار
در صورتی که کشش ساق پا، موجب ناراحتی شانه های شما شود، کشش پنجه به دیوار می تواند برای شما ایده آل باشد. این حرکت فشار کمتری روی بالاتنه وارد می کند و مانند حرکت ساق پا، با کاهش فشار روی تاندون آشیل، به تحرک بیشتر پا کمک می کند. این حرکت ها را با پای آسیب دیده، انجام دهید.
۱. روبه دیوار بایستید و پنجه های خود را بالا و در مقابل دیوار قرار دهید. هرچه پنجه پای خود را بالاتر بیاورید، کشش عمیق تری احساس می شود.
۲. روبه جلو خم شوید و پاشنه پای خود را روی کف زمین قرار دهید (پای دیگر در عقب قرار می گیرد، پنجه رو به جلو و پاشنه روی زمین است).
۳. این حرکت را به مدت ۳۰ ثانیه حفظ کنید و سه بار آن را تکرار کنید.
۳. حرکت رها کردن پاشنه
رها کردن پاشنه، حرکت کششی دیگری برای تسکین تاندون آشیل است. شما این حرکت را می توانید روی یک راه پله و یا نردبان انجام دهید. در صورتی که می خواهید این جرکت را روی نردبان انجام دهید، از قفل بودن نردبان اطمینان حاصل کنید. این حرکت کششی را با پایی که مشکل تاندون آشیل دارد، انجام دهید.
۱. نرده های راه پله یا نردبان را بگیرید.
۲. سینه ی پای خود را روی لبه ی پله قرار دهید.
۳. اجازه دهید پاشنه ی پایتان از روی پله رها شود.
۴. این حالت را به مدت ۳۰ ثانیه نگه دارید و ۳ بار آن را تکرار کنید.
اگر شما در حفظ تعادل مشکل دارید، این حرکت را تحت نظارت پزشک انجام دهید.
دوره ی نقاهت آسیب تاندون آشیل
بهبودی ممکن است چندماه طول بکشد، اما بستگی به شدت آسیب نیز دارد. شرایط مختلف، با سرعت های مختلفی بهبود پیدا می کنند. شما در حین بهبودی آسیب خود، هنوز هم می توانید فعال باشید. از پزشک خود بپرسید چه کاری باید انجام دهید. اما عجله نکنید. شما نباید انتظار داشته باشید که فوراً به سطح فعالیت فیزیکی سابق خود برگردید، مگر اینکه:
✳️ بتوانید پای آسیب دیده خود را همانند پای سالمتان، به راحتی و آزادانه حرکت دهید.
✳️ در پای آسیب دیده خود به اندازه پای سالمتان، احساس قدرت کنید.
✳️ به هنگام راه رفتن، دویدن یا پریدن، نباید در پای خود احساس درد داشته باشید.
اگر قبل از بهبودی کامل آسیب تاندون آشیل، به پای خود فشار زیادی وارد کنید، ممکن است دوباره آسیب ببینید و درد پای شما می تواند تبدیل به یک مشکل طولانی مدت شود. اگر ورزش های پرتحرک مانند دویدن را با ورزشهای کم تحرک تر جایگزین کنید، می توانید این مشکلات را کاهش دهید. فعالیت هایی مانند شنا یا دوچرخه سواری، فشار کمتری به تاندون وارد می کنند.
دکتر رضا نادری متخصص ارتوپدی ، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فوق تخصص جراحی مچ پا در تهران
خانم
سه شنبه ۲۰ شهریور ۳( 3 ماه پیش)
تعداد بازدید: 75
مشاهده پرسش
