استخوان های کودک شما بسیار سریع رشد می کنند؛ شما در ظاهر می توانید ببینید فرزندتان نسبت به سال گذشته چقدر بلندتر شده است. اما، با اینکه استخوانهای او رشد بسیار سریعی دارند، از کجا می دانید که آنها در بهترین وضعیت سلامت خود هستند؟ بررسی وضعیت استخوانها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا افزایش توده استخوانی در پسران، تقریباً در سن ۲۰ سالگی و در دختران در سن ۱۸ سالگی تکمیل می شود.
کاهش توده استخوانی ،حدوداً در سن سی سالگی شروع می شود. بدن شما هنوز به عنوان یک بزرگسال، بافت استخوانی جدید تولید می کند، اما روند از دست دادن بافت استخوان بسیار سریعتر از رشد استخوان است. توده ی استخوانی پایین در بیست سالگی، به این معنی است که با بالارفتن سن، احتمال پوکی استخوان افزایش پیدا می کند. پوکی استخوان یعنی استخوان های شما بسیار پر منفذ هستند و به راحتی ممکن است بشکنند.
با دریافت کلسیم کافی، ویتامین دی و ورزش، می توان به سلامت استخوان ها کمک کرد. موارد زیر نکاتی هستند که به شما کمک می کنند تا از سلامت استخوان های کودک خود اطمینان حاصل کنید.
غذاهای مفید برای استخوان بندی کودکان
کلسیم، ماده ای معدنی است که بدن شما برای زنده ماندن به آن نیاز دارد، اما خود بدن آن را تولید نمی کند و کودک شما باید آن را از طریق تغذیه دریافت کند. کلسیم به تنظیم ضربان قلب، نرمی عضلات و تشکیل لخته ی خونی به هنگام خونریزی کمک می کند. بیشترین مقدار کلسیم بدن، در دندان ها و استخوان ها قرار دارد. بدن کودک شما به طور مداوم از طریق پوست، استخوانها، مو، عرق و مواد زائد بدن، کلسیم از دست می دهد، بنابراین به دریافت مداوم کلسیم نیاز دارد.
منابع کلسیم
لبنیات، منابعی غنی از کلسیم هستند، شیر یکی از بهترین منابع کلسیم شناخته می شود. اما اگر کودک شما به شیر علاقه ندارد یا به لاکتوز حساس است، چه کاری باید کرد؟ گزینه های زیاد دیگری وجود دارد. موارد زیر، تنها چند نمونه از غذاهای غنی از کلسیمی هستند که به ویژه اگر کودک شما به شیر علاقه ندارد، باید در رژیم غذایی او گنجانده شوند.
- غلات
- پنیر
- ماست: یک فنجان ماست ساده حاوی ۳۰ درصد مقدار توصیه شده کلسیم می باشد.
- کلم بروکلی
- آبمیوه غنی شده با کلسیم
- اسفناج و کلم پیچ
- دانه ها: چیا، کنجد، خشخاش
- بادام ها: بادام ها در میان مغزها بیشترین مقدار کلسیم را دارند.
حتی اگر کودک شما شیر دوست نداشته باشد، ممکن است به شیرکاکائوی داغ علاقه داشته باشد. اگر دختر نوجوان شما، فکر می کند لبنیات ها چاق کننده هستند، جایگزین های کم چرب زیادی وجود دارد. شیر بدون چربی یا کم چرب، پنیر و ماست کم چرب می توانند گزینه های خوبی باشند.
اگر کودک شما در خوردن و نوشیدن بهانه گیر است، به RDI (مقدار مصرف توصیه شده روزانه برای دریافت کلسیم) هر چیزی که از فروشگاه خرید می کنید، دقت کنید و RDIسبزیجات و دیگر منابع غیر لبنی را در اینترنت جستجو کنید تا مطمئن شوید کودکتان کلسیم کافی را دریافت می کند. اگر کودک شما فقط غذاهای محدودی را می خورد، پزشک ممکن است مکمل کلسیم را توصیه کند.
چرا ویتامین D برای استخوان ها بسیار مفید است؟
ویتامین ها و مواد معدنی، پایه و اساس رشد استخوان های ما هستند. ویتامین دی مانند کلسیم، برای ادامه ی حیات ضروری است. این ماده به ساخت استخوان های قوی کمک می کند. ویتامین دی به بدن شما کمک می کند، تا کلسیم دریافتی را بدرستی جذب کند.
شاید شما تصاویری از کودکانی با پاهای بسیار لاغر را در کشورهای توسعه نیافته دیده اید. آنها مبتلا به بیماری راشیتیسم هستند که در اثر فقدان ویتامین دی و کلسیم به وجود می آید.
منابع ویتامین D
موارد زیر ، منابع خوبی از ویتامین دی هستند:
- نورخورشید (در حد تعادل و همراه با ضدآفتاب)
- شیر
- تخم مرغ
- ماهی تن
- آب پرتقال
- غلات غنی شده با ویتامین دی
- ماهی سالمون
شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که آیا کودک شما با وجود کرم ضد آفتاب، تمام ویتامین دی نور خورشید را جذب می کند. تحقیقات نشان می دهند که ضدآفتاب، تمام ویتامین دی دریافتی را دفع نمی کند. کودک شما باید در آب و هوای معتدل، در یک زمین بازی آفتابی، مقداری زیادی ویتامین دی دریافت کند. احتمالاً در ماههای زمستانی، کودک ویتامین دی بسیار کمتری از نور خورشید جذب می کند.
تقویت استخوان کودک با ورزش
کودک شما با استفاده هر چه بیشتر از استخوان های خود، می تواند به تقویت آنها کمک کند. فعالیت های تحمل وزن بدن، برای استخوان سازی بسیار مهم هستند. به همان اندازه که کلاس درس برای آموزش کودک شما مفید است، زنگ تفریح نیز برای سلامت فیزیکی کودک اهمیت زیادی دارد.
فعالیت هایی مانند دویدن، پریدن و راه رفتن، همگی به ساخت استخوان های قوی کمک می کنند. از آنجا که دوچرخه سواری و شنا، ورزش هایی با تحمل وزن بدن نیستند، برای استخوان سازی مفید نیستند، اما برای سلامت کلی بدن عالی هستند.
کودک شما باید حداقل یک ساعت در روز از مزایای فعالیت فیزیکی بهره مند شود. وقتی که کودک در مدرسه است، کلاس ورزش برای او بسیار مفید است، اما پیاده روی با شما در آخر هفته، آموزش یک ورزش یا رقص نیز می تواند برای سلامت استخوان های کودک بسیار مؤثر باشد.
دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپدی، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران