زانو مفصل بسیار پیچیده ایست که از بخش های متحرک متعددی تشکیل شده است. همین امر باعث شده است که زانو بیشتر از سایر مفاصل، مستعد آسیب دیدگی باشد. با افزایش سن، تنش های ناشی از حرکت های روزانه می تواند سبب زانو درد شود. در مواردی که افراد دچار درد ناگهانی زانو می شوند، دانستن علت درد و اینکه بعد از مواجهه با آن چه کاری باید انجام دهند بسیار دشوار است.
در برخی موارد، زانو درد ناگهانی یک وضعیت اورژانسی است و بیمار باید خود را سریعاً به یک متخصص برساند. اما در اکثر اوقات، برخی از مشکلات زانو را می توانید در خانه درمان کنید. با این وجود، اگر دائماً دچار درد ناگهانی زانو می شوید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در این مقاله ما به بررسی دلایل زانو درد ناگهانی می پردازیم. همچنین، راهکارهایی برای مواجهه با این مشکل ارائه خواهیم کرد.
علت زانو درد ناگهانی چیست؟
1_ آسیب دیدگی ACL
2_ آسیب دیدگی PCL
3_ آسیب دیدگی LCL
4_ پارگی مینیسک
5_ شکستگی زانو
6_ در رفتگی زانو
7_ تاندونیت
8_ بورسیت (التهاب بورس)
9_ بیماری ازگود شلاتر (Osgood-Schlatter)
10_ آرتروز
11_ سندرم زانوی دونده
تشخیص زانو درد ناگهانی
اگر دچار درد ناگهانی زانو شده اید می توانید پیش از مراجعه به پزشک، چند روز صبر کرده و درمان های خانگی را امتحان کنید؛ به جز در مواقعی که زانو درد شما بسیار شدید باشد، یا زانو درد شما به علت تصادف یا آسیب دیدگی اتفاق افتاده باشد.
در این چند روز از هر گونه فعالیتی که باعث ناراحتی و درد زانوی شما می شود بپرهیزید. روش RISE که شامل استراحت کردن، استفاده از کمپرس یخ، سفت بستن، بالا نگه داشتن زانو از سطح بدن و مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) است، می تواند به تسکین درد شما کمک کند.
پزشک ابتدا در مورد سابقه ی کامل سلامتی و فعالیت های شما سؤالاتی را مطرح می کند. سپس، با معاینه ی فیزیکی زانو مواردی مثل درد، حساسیت، تورم و دامنه ی حرکت زانوی شما را بررسی خواهد کرد. در برخی موارد ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق، آزمایش های عکسبرداری مثل اشعه ایکس یا MRI را تجویز کند.
برای تسکین زانو درد ناگهانی چه کاری انجام دهم؟
- به زانوی خود استراحت دهید و به مدت چند روز از فعالیت های سنگین خودداری کنید.
- برای کاهش تورم و درد زانو می توانید از کمپرس یخ استفاده کنید.
- زانوی خود را با یک باند کشی، یا پارچه ای با بافت کشسانی محکم ببندید.
- در زمان دراز کشیدن یا نشستن، یک بالش زیر پاشنه ی پای خود قرار دهید تا زانوی شما بالاتر از سطح بدنتان قرار گیرد.
- برای تسکین درد از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی استفاده کنید. این داروها ممکن است دارای عوارض جانبی باشند. بنابراین، از مصرف طولانی مدت آن ها بپرهیزید.
- تمرینات کششی و تقویتی توصیه شده توسط پزشک ها با دقت انجام دهید.
- به فیزیوتراپی بروید.
- اگر پس از دو هفته زانو درد شما با درمان های خانگی بهبود پیدا نکرد به پزشک مراجعه کنید.
- اگر همراه با زانو درد خود علائمی مثل تب را تجربه می کنید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
اگر زانو درد شما به علت مشکلات جدی اتفاق افتاده باشد، شما ممکن است به روش های درمانی جدی تری نیاز داشته باشید. به عنوان مثال اگر مبتلا به بورسیت هستید، پزشک ممکن است خارج کردن مایع اضافی از بورس را توصیه کند. یا اگر آرتروز دارید، به احتمال زیاد برای کاهش التهاب به تزریق کورتیکو استروئید نیاز خواهید داشت.
نکاتی برای داشتن زانوهای سالم
شما با رعات چند نکته ی زیر می توانید زانوهای سالم تری داشته باشید. تقویت زانو در طولانی مدت به پیشگیری از آسیب دیدگی های رایج زانو کمک می کند.
1_ ورزش منظم
- شما می توانید حداقل دو بار در هفته از وزنه، باند یا نرمش های استقامتی برای تقویت پاهای خود استفاده کنید.
- کارهای ساده ای مثل بالا رفتن از پله ها، دوچرخه سواری و ... می توانند به تقویت زانوهایتان کمک کنند.
- قبل از ورزش حتماً بدن خود را گرم کنید. زیرا بدون گرم کردن، خطر آسیب دیدگی به شدت افزایش می یابد.
2_ انعظاف پذیری خود را تقویت کنید.
زمانی که ورزش خود را تمام کردید، از حرکات کششی استاتیک برای سرد کردن بدن خود استفاده کنید:
- به طور منظم عضلات جلو و پشت ران خود را بکشید.
- در زمان انجام هر گونه تمرین ورزشی از کفش های مناسب استفاده کنید.
- تمام این تمرینات ورزشی باید به حفظ وزن سالم شما نیز کمک کنند. زیرا اضافه وزن یکی از عوامل خطر ابتلا به آرتروز زانو می باشد.
- درمان های خانگی زانو درد را در اولین فرصت انجام دهید.
دکتر غلامرضا نادری، متخصص ارتوپد، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران