یک صبح عالی را با خمیازه و کش و قوس شروع می کنید و به زندگی لبخند می زنید؛ از رختخواب بلند می شوید، اولین قدم را که بر می دارید ناگهان درد تیز و شدیدی پاشنه ی پای شما را آزار می دهد و تمام حس و حال خوب صبحگاهی از سر شما می پرد! تازه اول صبح است و روزتان شروع شده! اگر شما نیز در اولین قدم خود بعد از بیداری درد شدیدی در پای خود تجربه می کنید که راه رفتن را برایتان دشوار می سازد، به احتمال زیاد دچار مشکلی به نام «خار پاشنه» هستید و باید برای درمان خارپاشنه حتما اقداماتی انجام دهید.
علت ابتلا به خارپاشنه چیست؟
خار پاشنه (که با نام التهاب فاشیای کف پا نیز شناخته می شود) در واقع رسوب کلسیم در قسمت پاشنه ی پا است که منجر به بیرون زدگی و یک رشد استخوانی نوک تیز در اطراف استخوان پاشنه و زیر قوس پا می شود.
خار پاشنه معمولاً در طول زمان ایجاد می شود و شما هیچ وقت به طور ناگهانی و یک شبه متوجه بروز خار پاشنه نخواهید شد. رایج ترین علت خار پاشنه، فشار بیش از حد و طولانی مدت روی عضلات و رباط های پا می باشد. این فشار ها معمولاً در طی فعالیت هایی مثل راه رفتن، دویدن و پرش (مخصوصاً روی سطوح سفت) به پاهای شما وارد می شوند.
تاندون آشیل استخوان مچ پا را به ماهیچه های ساق پا وصل می کند. زمانی که بافت نرم پاشنه ی پا دچار فرسایش شود، احتمال شکل گیری خار پاشنه در ناحیه بالایی پاشنه ی پا وجود دارد. رباط فاشیای کف پا وظیفه ی اتصال استخوان مچ پا به کف پا را بر عهده دارد. اگر این رباط تحت تنش و فشار بیش از حد آسیب ببیند، احتمال بروز خار پاشنه در ناحیه پایینی پاشنه ی پا افزایش می یابد.
علائم خارپاشنه
علائم خار پاشنه شامل موارد زیر میباشد:
- یک درد تیز یا تیر کشیدن در ناحیه پاشنه ی پا (مخصوصاً در زمان ایستادن)
- التهاب
- ورم
- کبودی
- حساسیت به لمس
- گرما در ناحیه آسیب دیده
- برآمدگی های استخوانی کوچک
- در برخی موارد ممکن است خار پاشنه هیچ گونه علائمی ایجاد نکند.
ورزش برای درمان خارپاشنه
ما یک روش درمانی ۵ دقیقه ای و ساده برای التهاب فاشیای کف پا در نظر گرفته ایم تا شما برای انجام دادن آن هیچ مشکلی نداشته باشید. این روش درمانی در هر مکانی قابل اجرا بوده و تنها چیزی که برای اجرای آن نیاز دارید یک استئوپرشر (ماساژور فشاری کف پا) با یک سری کروی می باشد. این ماساژور می تواند از هر نوعی باشد.
برای هر تمرین پاشنه ی پا، شما باید تا جایی که می توانید فشار را حفظ کنید. به بیانی ساده تر، اگر آستانه ی تحمل درد شما ۱۰ باشد، این فشار باید به میزان ۸ الی ۹ از میزان تحمل درد شما وارد شود. اگر حس می کنید که درد ایجاد شده، شدتی بالاتر از ۱۰ دارد (از حد تحمل شما خارج است)، ورزش را متوقف کرده و برای مدتی استراحت کنید. سپس، بار دیگر ورزش را آغاز کنید.
مرحله اول:
برای مرحله ی اول این ورزش شما باید از سری نوک تیز ماساژور فشاری استفاده کنید.
- روی زمین بنشینید.
- انگشتان خود را با اعمال فشار روی پاشنه ی پای خود بکشید، تا به طور دقیق بتوانید ناحیه آسیب دیده را پیدا کنید.
- زمانی که ناحیه درد را پیدا کردید، ماساژور خود را به طور مستقیم روی خار پاشنه ی خود فشار دهید.
- این فشار را آنقدر افزایش دهید که شدت درد ایجاد شده در مقیاس تحمل شخصی شما ۸ الی ۹ (از ۱۰) باشد.
- به مدت ۲ دقیقه این فشار را ادامه دهید.
مرحله دوم:
برای مرحله ی دوم این ورزش، به جای سری نوک تیز از سری گرد استفاده کنید.
- با ماساژور روی جداره ی داخلی کف پای خود بکشید تا ناحیه ی حساس به لمس را پیدا کنید.
- بعد از پیدا کردن این ناحیه، ماساژور را روی آن فشار دهید، نیروی اعمال شده را به آرامی افزایش داده تا شدت درد در مقیاس تحمل شخصی شما ۸ الی ۹ از ۱۰ باشد.
- به مدت ۱ دقیقه این فشار را ادامه دهید.
- پس از آنکه ۱ دقیقه به اتمام رسید، فشار دادن ناحیه آسیب دیده را متوقف کرده و بار دیگر روی نواحی داخلی کف پای خود دنبال نقاط حساس به لمس دیگر بگردید؛ تا در صورت وجود، این مرحله را برای آنها نیز به مدت ۱ دقیقه تکرار کنید.
بهبودی کامل خار پاشنه امری زمانبر است. تمرین های ۵ دقیقه ای خار پاشنه (که در این متن به شما ارائه داده ایم) را ۶ روز در هفته و به مدت ۳ هفته انجام دهید. پس از اتمام دوره ی درمان می توانید با آرامش پای خود را روی زمین بگذارید.
دکتر غلامرضا نادری، متخصص ارتوپد، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران