منو

پای پنجه کبوتری چیست + علائم و درمان

منظور از پای پنجه کبوتری این است که وقتی کودک راه می رود یا می دود، پاهایش به جای اینکه مستقیم و رو به جلو قرار گیرند، به سمت داخل چرخانده می شوند. معمولاً به این وضعیت “انگشت کبوتری” گفته می شود.

علت چرخش پنجه پا به داخل

در سه حالت ممکن است این اتفاق بیفتد:

✅ Metatarsus adductus (چرخش کف پا به سمت داخل)

✅ پیچ خوردگی استخوان درشت نی (چرخش استخوان درشت نی به سمت داخل)

✅ انحراف استخوان ران (چرخش استخوان ران به سمت داخل)

در اکثر کودکان کمتر از ۸ سال، پای پنجه کبوتری بصورت خود به خود و تقریباً بدون نیاز به استفاده از گچ، آتل، جراحی یا هرگونه روش درمانی خاصی، بهبود میابد.

پای پنجه کبوتری به خودی خود نه درد ایجاد می کند و نه منجر به آرتروز می گردد. کودکی که وضعیت پنجه کبوتری او با درد، تورم یا لنگی همراه است باید توسط جراح ارتوپدی معاینه شود.

شرایطی که باعث ایجاد پنجه کبوتری می شود،  یعنی چرخش استخوان درشت نی به داخل و انحراف استخوان ران  می توانند به تنهایی یا همراه با سایر مشکلات ارتوپدی رخ دهند.

از آنجا که این شرایط  در نتیجه مشکلات رشد یا ژنتیک به وجود می آیند، در برخی خانواده ها رایج تر بوده، و معمولاً نمی توان از بروز آنها جلوگیری کرد.

چرخش کف پا به سمت داخل (متاتارسوس اداکتوس)

چرخش کف پا به سمت داخل به شرایطی گفته می شود که پاهای کودک از قسمت میانی تا انگشتان به سمت داخل منحرف شود. این وضعیت در برخی موارد ممکن است خفیف و انعطاف پذیر و در برخی دیگر بارزتر و سفت و سخت تر باشد. موارد شدید چرخش کف پا به سمت داخل ممکن است تا حدی شبیه بدشکلی ِپای چنبری (کلاب فوت) باشد.

چرخش کف پا به سمت داخل بیشتر اوقات، معمولاً در ۴ تا ۶ ماه اول زندگی، به خودی خود بهبود می یابد. نوزادان ۶ تا ۹ ماهه با تغییر شکل شدید یا پاهایی که بسیار سفت و سخت شده اند، ممکن است با استفاده از گچ یا کفش مخصوص با موفقیت بالا درمان شوند. به ندرت به جراحی برای اصلاح  پا احتیاج است.

چرخش کف پا به سمت داخل با پای چنبری متفاوت است. پای چنبری یک ناهنجاری شدیدتر  می باشد که در مدت کوتاهی پس از تولد نیاز به درمان دارد.

راه رفتن در انگشت گاهی در کودکانی دیده می شود که پاهایی دارند که به سمت داخل خمیده شده است (انگشت کبوتری). این امر همچنین می تواند به دلیل ‘قالب گیری’ در دوران بارداری باشد و اغلب در کودکانی دیده می شود که تمایل به خوابیدن رو به پایین دارند.

بیش از ۸۰ درصد کودکان در سنین ۳-۴ سالگی از این مرحله رشد می کنند.

اگر پا نرم و انعطاف پذیر باشد (پزشک بررسی خواهد کرد) درمان ضروری نیست. در برخی از کودکان با مشکلات بارزتر و پاهایی که انعطاف پذیری کمتری دارند، پزشک ممکن است کفش های مخصوص، آتل هایی را که باید شب پوشیده شود و یا به ندرت درمان با گچ را توصیه می کند.

تعداد بسیار کمی از کودکان برای صاف شدن پاها به عمل نیاز دارند. اکثریت قریب به اتفاق کودکان مبتلا به metatarsus adductus از هیچ علائمی شکایت ندارند و می توانند در تمام فعالیت های بدنی شرکت کنند و هیچ مشکل طولانی مدت ندارند.

چرخش کف پا به سمت داخل

چرخش استخوان درشت نی به داخل

چرخش  استخوان درشت نی حالتی است که  استخوان درشت نی (تیبیا) به سمت داخل چرخیده است. این اتفاق می تواند قبل از تولد رخ دهد، زیرا پاها برای جا گرفتن در فضای محدود رحم خم می شوند. پس از تولد، پاهای نوزاد باید به تدریج بچرخند تا به درستی هم سطح گردند. اگر ساق پا به حالت چرخیده باقی بماند، این حالت اتفاق می افتد.

هنگامی که کودک شروع به راه رفتن می کند، پاها به سمت داخل می چرخند زیرا استخوان درشت نی که در پایین ساق، و درست بالای پا قرار دارد، آن را به سمت داخل می کشاند. با افزایش قد کودک  چرخش درشت نی معمولاً از بین می رود.

چرخش استخوان درشت نی تقریباً همیشه بدون نیاز به درمان و معمولاً قبل از سن مدرسه بهبود می یابد. آتل، کفش مخصوص و برنامه های ورزشی در بهبود این وضعیت نقشی ندارند. جراحی برای تنظیم مجدد استخوان ممکن است در کودکی انجام شود که حداقل ۸ تا ۱۰ سال سن چرخش شدیدی داشته باشد که مشکلات قابل توجهی در راه رفتن ایجاد می کند.

چرخش استخوان درشت نی به داخل

انحراف استخوان ران

انحراف استخوان ران (همچنین به عنوان پیچش بیش از حد ران شناخته می شود) زمانی اتفاق می افتد که استخوان ران کودک (استخوان فمور) به سمت داخل چرخیده است. این اتفاق اغلب در حدود ۵ یا ۶ سالگی بیشتر مشهود است.

انتهای فوقانی استخوان ران، در نزدیکی مفصل، پیچ و تاب بیشتری دارد، که به ران اجازه می دهد تا بیش از چرخش به سمت خارج، به سمت داخل بچرخد. این امر باعث می شود تا هنگام راه رفتن زانوها و پاها به سمت داخل قرار بگیرند. پای کودکان مبتلا به این وضعیت اغلب در حالت نشسته  به شکل “W” قرار می گیرد، در حالی که زانوها خم هستند و پاهای آنها از پشت باز می شود.

آنته ورژن استخوان ران تقریباً در تمام کودکان با افزایش سن خود به خود اصلاح می شود. مطالعات نشان داده است که کفش ها، آتل ها و تمرینات خاص هیچ کمکی نمی کنند. معمولاً جراحی برای این شرایط در نظر گرفته نمی شود مگر اینکه کودک بیش از ۹ یا ۱۰ سال سن داشته باشد و دچار ناهنجاری شدیدی شود که باعث انحراف و راه رفتن نادرست می شود. درصورت تشخیص، جراحی برای انحراف استخوان ران شامل برش استخوان ران و چرخاندن آن در راستای مناسب است.

 

علت و درمان درد مچ پا

علت کج گذاشتن پا به سمت داخل در کودکان

بیشتر کودکان نوپا به دلیل چرخش یا پیچ خوردگی جزئی در استخوان های فوقانی یا تحتانی پا دچار چرخش پنجه پا به داخل می شوند.

پیچ خوردگی استخوان درشت نی، شایعترین علت ایجاد تورک در هنگام کج شدن استخوان پایین پا (تیبیا) به سمت داخل است. اگر تیبیا به سمت خارج متمایل شود، کودک دچار پای پنجه کبوتری می شود. هنگامی که استخوان ران یا استخوان ران کج می شود، درشت نی نیز می چرخد ​​و به نظر می رسد به سمت جلو یا خارج متمایل است. اصطلاح پزشکی این مورد آنتورژن لگن ران است. همچنین در حالت تورک می تواند به دلیل متاتارس اددوکتوس، انحنای پا که باعث چرخش انگشتان به سمت داخل می شود، ایجاد شود.

اینکه چرا بعضی از بچه ها دچار ناهنجاری های راه رفتن می شوند، مشخص نیست. اما بسیاری از کارشناسان فکر می کنند که سابقه خانوادگی نقش مهمی دارد.

همچنین گرفتگی در رحم در دوران بارداری می تواند به کودک در حالت بالارفتن یا خارج شدن از آن کمک کند. با رشد جنین، برخی از استخوان ها باید کمی بچرخند تا در فضای کوچک رحم قرار بگیرند. در بسیاری از موارد، این استخوان ها برای چند سال اول زندگی هنوز تا حدی چرخانده می شوند. این امر بیشتر زمانی اتفاق می افتد که کودک راه رفتن را یاد می گیرد زیرا اگر استخوان درشت نی یا استخوان ران در یک زاویه متمایل شود، پاها نیز تمایل به چرخش خواهند داشت.

 

آیا پیاده روی باعث بهبود می شود؟

با بزرگتر شدن بیشتر بچه ها، استخوان های آنها خیلی کم به زاویه طبیعی می چرخند. پیاده روی، مانند سایر ورزش ها، با تجربه بهبود می یابد، بنابراین بچه ها توانایی کنترل عضلات و وضعیت پا را دارند.

پزشکان معمولاً استفاده از کلیپ های ویدئویی را برای کمک به والدین در پیگیری پیشرفت توصیه می کنند. والدین می توانند کودک خود را در حال راه رفتن ضبط کنند و سپس حدود یک سال صبر می کنند تا فیلم دیگری بگیرند. این امر معمولاً باعث می شود که بتوانید با گذشت زمان ناهنجاری راه رفتن بهبود می یابد یا خیر. در غیر این صورت، والدین با پزشک فرزندشان صحبت می کنند تا در مورد لزوم درمان صحبت کنند.

اگر نگران راه رفتن کودک هستید با پزشک خود صحبت کنید. برای تعداد کمی از بچه ها، ناهنجاری های راه رفتن می تواند با مشکلات دیگری همراه باشد.

دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپدی، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران

فهرست مطالب

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.برای پاسخگویی بهتر به سوالات شما لطفا قد، وزن و سن خود را در متن سوال درج کنید همچنین از پرسيدن سوالاتى كه جنبه اورژانس دارند اجتناب كنید.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر علی چهارشنبه ۲ تیر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 290 مشاهده پرسش
    ۲۱.ماهه‌خوب‌راه‌میره‌اما‌مشکل‌پای‌کبوتری‌داره‌عکس‌وازمایش‌خوب‌بود‌اماانحراف‌پا‌‌به‌داخل.داره‌‌‌دکتر‌قابل‌اصلاح‌ه
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری چهارشنبه ۲ تیر ۰( 3 سال پیش)

      درود

      در اغلب موارد به مرور بهبود پیدا می کنه

  • تصویر کاربر معصومه چهارشنبه ۲۲ بهمن ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 514 مشاهده پرسش
    من قدم ۱۵۷ سانتیمتر است و ۱۶ سالم است من گودی کمر بیش از حد و ساق پای چرخیده دارم آیا میتوانم با ورزش هایی افزایش قد داشته باشم؟
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری چهارشنبه ۲۲ بهمن ۹۹( 3 سال پیش)

      درود

      اگر تمرينات ستون فقرات رو انجام بدين و قوس كم بشه ممكنه در قدتون موثر باشه 

      با احترام

درحال دریافت اطلاعات
تماس با ما

با ما در تماس باشید

آدرس مطب

شریعتی پایین تر از مترو قلهک ساختمان خانه درسا طبقه ۵ واحد ۱۷

ساعات کار مطب

شنبه و چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۱۹

دکتر نادری
پرسش از دکتر