خار پاشنه، در واقع رسوب کلسیم در قسمت پاشنه ی پا است که موجب بیرون زدگی استخوان در قسمت زیرین استخوان پاشنه ی پا می شود. اما از کجا بفهمیم درد پاشنه مربوطه به خارپاشنه است یا نه؟
خار پاشنه را از طریق رادیولوژی تشخیص می دهند. بدون عکس برداری با اشعه ی ایکس، این شرایط گاهی اوقات به عنوان «سندروم پاشنه خاردار» شناخته می شود. خار پاشنه می تواند قلاب مانند، صاف یا نوک تیز باشد. خار پاشنه عموماً از روی استخوان پاشنه به سمت قوس پا رشد می کند و ممکن است طولی به اندازه ی نیم اینچ (۱٫۲۷ سانتی متر) داشته باشد.
وجود خار پاشنه اغلب بدون درد است، اما در برخی موارد نیز باعث درد و ناراحتی در ناحیه ی پاشنه ی پا می شود. این عارضه در اکثر اوقات با التهاب فاشیای کف پا همراه است. معمولاً بعد از تشخیص خار پاشنه، علت بروز آن را بررسی می کنند، زیرا ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد و این وضعیت نیز به درمان های دیگری نیاز خواهد داشت.
از کجا بفهمیم خارپاشنه داریم؟
خار پاشنه در بیشتر مواقع علائمی ندارد. در برخی موارد، این عارضه می تواند با درد متناوب و مزمن همراه باشد. این درد به خصوص هنگام راه رفتن، پیاده روی سریع و دویدن بیشتر خود را نشان می دهد. به طور کلی خود خار پاشنه، علت درد پاشنه ی پا نیست؛ بلکه علت آن، آسیب به بافت نرمی است که با آن ارتباط دارد. علائم خار پاشنه عبارتند از:
- احساس درد شدیدی همچون فرو رفتن چاقو در پاشنه ی پا، در ابتدای صبح که بیمار از خواب بیدار می شود و پای خود را بر زمین می گذارد.
- احساس درد خفیف در پاشنه ی پا و در طی روز.
- التهاب و تورم در قسمت جلوی پاشنه ی پا.
- ساطع شدن گرما از قسمت درگیر شده.
- برآمدگی استخوان مانند کوچک و قابل رویت زیر پاشنه ی پا.
- حساس شدن قسمت زیرین پاشنه ی پا به طوری که راه رفتن با پای برهنه را سخت کند.
علت به وجود آمدن خار پاشنه
خار پاشنه زمانی ایجاد می شود که رسوبات کلسیم در قسمت زیرین استخوان پاشنه ی پا ایجاد شود. این فرایند در طول زمان و به دلایل مختلفی ایجاد می شود. علل به وجود آمدن خار پاشنه عبارتند از:
- ناهنجاری هایی در راه رفتن که فشار بیش از حد بر پاشنه ی پا وارد می کنند.
- دویدن یا پیاده روی سریع روی سطوح سفت.
- پوشیدن کفش های غیر استاندارد یا کهنه و فرسوده.
- اضافه ی وزن و چاقی.
- کشیدگی و ساییدگی طولانی مدت بافت پاشنه ی پا.
- پارگی و ساییده شدن استخوان پاشنه ی پا.
- آرتریت واکنشی
- اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات
- بیماری هیپر استوز اسکلتی ایدیوپاتیک منتشر (DISH)
- التهاب فاشیای کف پا
عکس خار پاشنه
درمان خار پاشنه
اگر بیشتر از یک ماه هست که دردی در پاشنه ی پای خود احساس می کنید، باید به یک پزشک حاذق مراجعه کنید. موارد زیر برای درمان خار پاشنه توصیه می شوند:
- استراحت کردن برای کاهش ورم و درد
- استفاده از یخ و کمپرس سرد
- استفاده از کفی های طبی کفش برای برداشتن فشار از روی پاشنه ی پا
- مصرف داروی ضد التهابی برای کاهش ورم
- تزریق کورتون (کورتیکو استروئید)
- پوشیدن آتل و پابند های مخصوص شب
- در مواردی نادر و خاص ممکن است برای رفع خار پاشنه، آن را جراحی کنند.
همچنین در مواردی که خار پاشنه به علت بیماری هایی نهفته به وجود آمده باشد، درمان آن بیماری زمینه ای به درمان خار پاشنه نیز کمک خواهد کرد. برای تشخیص خار پاشنه حتماً با متخصص ارتوپد مشورت کنید.
دکتر رضا نادری متخصص و جراح ارتوپد
