انگشت چکشی پا یا همان hammer toe تغییر فرم در پا است که منجر به تغییر جهت انگشتان پا و یا خم شدن آن ها به سمت پایین به جای بالا می شود. در این نوشتار به بررسی پا چکشی و درمان آن می پردازیم.
این مشکل تغییر فرم، می تواند بر روی هر کدام از انگشت های پای شما اثر بگذارد. این مشکل معمولا انگشت دوم یا سوم را تحت تاثیر قرار داده و از فرم اصلی خارج می کند.
با این که ممکن است مشکل انگشت چکشی در زمان تولد شکل بگیرد، معمولا به خاطر مواردی نظیر آرتروز و یا پوشیدن کفش های نامناسب نظیر کفش های تنگ و یا پاشنه دار رخ می دهد. خوشبختانه در بیشتر موارد و افراد، مشکل انگشت چکشی قابل درمان است.
علت خم شدن انگشتان پا
انگشت پای شما شامل سه استخوان، بند انگشت و دو مفصل می شود که مشکل انگشت چکشی پا زمانی رخ می دهد که مفصل میانی به سمت پایین خم شود. علل مختلف و رایجی می توانند منجر به بروز چنین اتفاقی در پای شما شوند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
❇ یک آسیب جدی و تصادفی به انگشت پا
❇ آرتروز
❇ گودی زیاد کف پا به صورت غیر نرمال
❇ پوشیدن کفش هایی که به خوبی اندازه و قالب پا نیستند.
❇ سفتی تاندون های خم کننده ی انگشتان به دلایل مختلف
❇ فشار ایجاد شده توسط یک قوز شست پا (هالوکس والگوس)، که زمانی رخ می دهد که انگشت بزرگ پای شما به سمت خارج و انگشت دوم خم می شود.
آسیب رسیدن به ستون فقرات و یا اعصاب محیطی بدن می تواند منجر به این شود که تمامی انگشتان پای شما به سمت پایین خم شوند.
علت جمع شدن انگشتان پا هنگام راه رفتن در کودکان
راه رفتن روی انگشتان، نوعی راه رفتن است که در آن کودک روی نوک پاهای خود راه می رود و هیچ تماسی بین پاشنه ها و زمین ندارد. جمع شدن انگشتان پا و راه رفتن روی انگشتان، در کودکانی که تازه راه رفتن را یاد می گیرند، معمول است. با این حال، بعد از ۲ سالگی، بیشتر کودکان از راه رفتن انگشتان پا فراتر رفته و با الگوی پاشنه پا، شروع به راه رفتن می کنند.در موارد بسیار نادر، ادامه راه رفتن روی انگشتان پا بعد از ۲ سالگی ممکن است نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد.
در بعضی از کودکانی که هنگام راه رفتن انگشتان پا را جمع میکنند، ممکن است این ترکیب عضله – تاندون هنگام تولد کوتاه باشد، یا ممکن است با گذشت زمان کوتاه شود و این باعث می شود کودک نتواند پاشنه پا را به زمین بگذارد.
در موارد کمتری، راه رفتن مداوم روی انگشت و جمع شدن انگشتان پا می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد، مانند:
⬅ فلج مغزی
⬅ دیستروفی عضلانی
⬅ ناهنجاری نخاعی
اگرچه كودكان مبتلا به اوتیسم روی انگشت پا بیشتر از كودكانی كه در حال رشد طبیعی هستند راه می روند، اما هیچ ارتباط مستقیمی بین این دو بیماری وجود ندارد و راه رفتن روی انگشتان ممكن است مربوط به حس انها باشد.
دلیل بلند بودن انگشت دوم پا
انگشت مورتون یا پای مورتون شرایطی را توصیف می کند که انگشت دوم شما بلندتر از انگشت شست شما است. این بسیار رایج است، بعضی افراد فقط آن را دارند و دیگران ندارند. فقط با نگاهی به پای خود می توانید متوجه شوید که انگشت پنجه مورتون دارید. اگر انگشت دوم شما دورتر از انگشت شست شما باشد، آن را پیدا کرده اید.
همچنین بسیار معمول است. مطالعه نشان داده که ۴۲.۲ درصد افراد انگشت دوم پایشان بلندتر است (۴۵.۷ درصد مردان و ۴۰.۳ درصد زنان).انگشت مورتون، مانند اکثر ویژگی های ساختار استخوان شما ارثی است. تحقیقات نشان می دهد که انگشت پا مورتون حتی می تواند در دو و میدانی یک مزیت باشد.
انگشت چکشی یا مالت فینگر
انگشت چکشی یک خمیدگی غیر طبیعی در مفصل میانی انگشتان پدید می آورد. بیماری دیگری به نام مالت فینگر یا انگشت مالت نزدیکترین مفصل به ناخن انگشت پا را تحت تأثیر قرار می دهد. هر دو این بیماری ها معمولاً در انگشتان دوم، سوم و چهارم شما رخ می دهند.
در صورتی که در اثر انگشت چکشی یا مالت فینگر احساس درد یا ناراحتی می کنید، باید کفش های دیگری را امتحان کنید و از پدهای مخصوص استفاده کنید. اگر درد شدیدی دارید، ممکن است برای درمان نیاز به جراحی باشد.
عوامل خطرزا در ایجاد انگشتان چکشی
برخی از فاکتور های خاص و خطرساز وجود دارند که وجود آن ها می تواند احتمال ایجاد انگشت چکشی در افراد را افزایش دهد. از جمله این فاکتور ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
❇سابقه خانوادگی مشکل انگشت چکشی پا
❇پوشیدن کفش های به شدت تنگ و یا دارای پنجه تنگ برای انگشتان پا
پوشیدن کفش هایی که بسیار کوچک هستند می تواند منجر به این شود که مفصل های پا و ناحیه انگشتان در یک حالت غیر طبیعی و فشرده قرار گیرند. در طول زمان، پوشیدن کفش هایی که مناسب نیستند و در فرم استاندارد ساخته نشده اند می تواند ریسک بروز مشکلاتی از قبیل موارد زیر را در شما بالا ببرد:
❇ تاول و زخم ها
❇قوز شست پا
❇ میخچه (Corns)
علائم انگشت چکشی پا
انگشت چکشی معمولا در حین راه رفتن برای افراد ناراحتی و درد روی پا ایجاد می کند. همچنین ممکن است زمانی که قصد دارید انگشت یا انگشتان آسیب دیده را تکان داده و کش دهید، درد را در آن ناحیه احساس کنید. علائم مربوط به انگشت چکشی ممکن است بنا به فاکتور های مختلف، خفیف تا شدید باشند.
علائم خفیف و متوسط
❇ انگشتان پا به سمت پایین خم می شوند
❇ میخچه یا پینه در پا شکل می گیرند
❇ راه رفتن مشکل خواهد شد
❇ ناتوانی در بالاو پایین کردن انگشتان پا
علائم شدید
❇ ایجاد زخم در کف پا یا پشت انگشتان دفورمه
❇ بروز التهاب و قرمزی و علایم عفونت
❇ درد شدید که با پوشیدن کفش های مناسب نیز بهبود پیدا نمی کند.
در صورت داشتن هر کدام از این علائم و مشکلات حتما در اولین فرصت به ملاقات یک پزشک جراح ارتوپد بروید تا وضعیت شما را به خوبی بررسی کنند.
تشخیص انگشتان چکشی
پزشک معالج معمولا می تواند انگشت چکشی را با انجام معاینه تشخیص دهد. بررسی های تصویر برداری نظیر رادیوگرافی ساده نیز ممکن است زمانی که مشکل آسیب استخوان، عضله یا لیگامنت در انگشت را داشته باشید، ضرورت پیدا کنند.
درمان انگشت چکشی
پس از معاینه و بررسی های پزشک معالج، متناسب با میزان شدت انگشت چکشی، گزینه مناسب درمانی برای آن را تعیین می کند.
درمان انگشت چکشی خفیف
با پوشیدن کفش های طبی و با قالب استاندارد و مناسب می توانید مشکل انگشت چکشی ناشی از کفش های نامناسب و تنگ یا پاشنه بلند را درمان کنید. اگر قوس زیاد پا منجر به بروز مشکل مذکور شده باشد، پوشیدن پدهای انگشت پا و یا استفاده از کفی های طبی می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
این پدها با تغییر موقعیت قرار گرفتن انگشتان می توانند به شما کمک کنند که در نتیجه آن درد شما کاهش یافته و ظاهر انگشتان پای شما نیز به حالت طبیعی و مناسب بر می گردد یا حداقل از بدتر شدن دفورمیته جلوگیری می شود.
خرید کفی های طبی
شما معمولا می توانید از پد ها، کفی ها و دیگر موارد آماده و موجود در بازار استفاده کنید. با این حال، اگر مشکل شما دردناک بوده و یا انگشتان پای شما کاملا تغییر فرم داده اند، پزشک معالج شما ممکن است به سراغ عمل جراحی و برداشتن ضایعات این ناحیه برود.
هیچ کدام از تاول های روی انگشت پای خود را فشار نداده و باز نکنید. باز کردن تاول های روی انگشتان می تواند منجر به بروز درد و عفونت شود. کشش آرام انگشتان نیز می تواند به تسکین درد و تغییر موقعیت انگشت مبتلا کمک شایانی کند.
جراحی انگشت چکشی پا
اگر در کشش دادن و حرکت انگشتان پای خود ناتوان شده باشید، انجام عمل جراحی تنها گزینه مناسب برای ترمیم مشکل شما به شمار می رود. عمل جراحی می تواند موقعیت انگشتان پا را به حالت عادی برگرداند، استخوان های تغییر شکل یافته را از پا حذف کرده و تاندون ها و مفاصل درون پای شما را نیز به حالت طبیعی در آورد. عمل جراحی در این شرایط معمولا به صورت سر پایی انجام می شود و شما می توانید در همان روز انجام عمل به خانه برگردید.
انواع جراحی ها برای درمان انگشت چکشی شامل موارد زیر می شود:
آرتروپلاستی
نصف مفصل زیر قسمت خم شده انگشت حذف می شود تا به راست شدن انگشت کمک کند.
آرترودز
مانند روش فوق است اما کل مفصل حذف شده و یک سیم یا پین به منظور بهبود جاگذاری می شود.
انتقال تاندون
تاندون هایی از زیر انگشت به بالای انگشت منتقل می شود تا به راست شدن آن کمک شود. این فرآیند ممکن است به همراه جراحی های دیگر انجام شود.
پالانجتکتومی اساسی
برای افرادی که دچار سختی شدید انگشتان هستند این روش استفاده می شود. پایه استخوان زیر انگشت جدا می شود.
استئوتومی ویل
در این روش استخوان متاتارس کوتاه شده و یک ابزار جراحی برای کمک به جوش خوردن وارد می شود.
درمان خانگی انگشت چکشی پا
استفاده از کفش های مناسب می تواند درد پای شما را کاهش دهد. کفش های پاشنه کوتاه با قسمت پنجه پهن و مواد قابل انعطاف که به طور کامل انگشتان را پوشش دهد می تواند کمک کننده باشد. حتماً حدود ۱.۲۷ سانتی متر فضا بین بلند ترین انگشت و لبه داخلی نوک کفش شما باشد. ایجاد فضای مناسب برای انگشتان، به کاهش فشار و درد کمک می کند.
از مصرف داروهای بدون نسخه خودداری کنید زیرا بسیاری از آنها حاوی اسید بوده و خارش پوستی به همراه دارند. بریدن و تراشیدن میخچه های پا نیز بسیار خطرناک است. زخم های پا سریعاً عفونی می شوند و این عفونت ها به خصوص در صورتی که شما به دیابت یا سایر مشکلات گردش خون دچار باشید به سختی قابل درمان هستند.
پس از درمان و حل کردن علت اصلی بروز انگشت چکشی در خود، معمولا این مشکل به همراه عوارض و مشکلاتش از بین می رود. با این حال صبر کردن بسیار طولانی برای انجام درمان می تواند منجر به آسیب دیدن نواحی اطراف انگشتان پا شده و آن نواحی نیز به خاطر مشکل انگشت چکشی تحت فشار قرار بگیرند و تغییر شکل دهند. بهترین پیشنهاد این است که به محض تشخیص انگشت چکشی برای درمان به سراغ پزشک بروید و در این زمینه وقت را تلف نکنید.
درمان انگشت چکشی با ورزش
انجام برخی ورزش ها برای تقویت انگشت پا و حفظ انعطاف پذیری ماهیچه هایی که این انگشتان را احاطه کرده اند لازم است. به صورت تئوری، ورزش هایی نظیر کشش و سپس خم کردن انگشتان، باز کردن انگشتان از یکدیگر و حرکت دادن هر یک به صورت جداگانه می تواند اثر عوامل خطرزای انگشت چکشی را کاهش دهد.
دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپدی ، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران
برای پرسش از دکتر، روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.
نگار
دوشنبه ۲۲ شهریور ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید: 190
مشاهده پرسش
