منو

چگونه سندرم پای بی قرار را درمان کنیم؟

سندرم پای بی قرار یک اختلال حسی حرکتی است که سبب بروز میل غیر قابل تحمل به تکان دادن پا ها شده و اغلب ناراحت کننده است. سندرم پای بی قرار ۳ تا ۵ درصد افراد بزرگسال را تحت تاثیر قرار داده و شیوع آن در زنان ۲ برابر مردان است.

سندروم پای بیقرار چیست

یک بیماری شایع سیستم عصبی است که باعث ایجاد انگیزه ای غیر قابل مقاومت در حرکت دادن پاها می شود. سندرم پای بی قرار نیز با تکان خوردن غیر ارادی پاها و بازوها همراه است که به عنوان حرکات دوره ای اندام ها در خواب (PLMS) شناخته می شود. برخی افراد گاه به گاه علائم سندرم پای بی قرار را تجربه می کنند، در حالی که برخی دیگر هر روز این علائم را دارند.

علائم سندرم پای بی قرار

علائم این اختلال معمولا در شب و هنگام دراز کشیدن در تختخواب بروز می کنند. با این حال، امکان بروز علائم یاد شده در هنگام نشستن بر روی صندلی نیز وجود دارد. سندرم پای بی قرار نه تنها سبب ناراحتی و استرس می شود بلکه می تواند بر کیفیت خواب نیز تاثیر گذاشته و با تغییرات خلقی یا خواب آلودگی در روز همراه باشد.

به همین دلیل نیز بنیاد سندرم پای بی قرار در تلاش است تا نام این سندرم را به بیماری ویلیس اکبوم تغییر دهد. بنا بر گفته این نهاد، اصطلاح پای بی قرار اثرات نامطلوب این بیماری را بر کیفیت خواب و عملکرد های روزمره فرد کم اهمیت جلوه می دهد. افراد مبتلا به این سندرم علائم آن را به صورت احساس خزش حشرات بر پوست، کشیدگی، خارش و سوزش اغلب در ناحیه زیر زانو و عمق ساق بیان می کنند. در موارد شدید بازو ها نیز به این علائم دچار هستند.

حرکت دادن پا سبب تسکین آنی این علائم شده و به همین دلیل افراد اغلب مواردی همچون راه رفتن، ضربه زدن، جمع کردن، ماساژ دادن یا تکان دادن پا را انجام می دهند. علائم یاد شده معمولا در انتهای روز تشدید شده و در هنگام شب مخصوصا نیم ساعت اول رفتن به خواب به اوج خود می رسند.

علائم سندرم پای بی قرار

در نوع شدید این سندرم، علائم زودتر در طول روز پدیدار شده و موارد زیر را با دشواری همراه می کنند:

✅ نشستن به مدت طولانی

✅ شرکت در جلسات ملاقات

✅ انجام کار ها پشت میز

✅ سفر در مسافت های طولانی

علت سندروم پای بیقرار چیست

اغلب، هیچ علت شناخته شده ای برای سندرم پای بی قرار (RLS)  وجود ندارد. محققان گمان می کنند این بیماری ممکن است ناشی از عدم تعادل شیمیایی دوپامین مغز باشد که پیام هایی را برای کنترل حرکت ماهیچه ها ارسال می کند.

وراثت

بعضی اوقات نیز سندرم پای بی قرار ارثی است، به ویژه اگر این بیماری قبل از ۴۰ سالگی شروع شود. محققان مکان هایی را در کروموزوم ها شناسایی کرده اند که ممکن است ژن های RLS در آنها وجود داشته باشد.

بارداری

بارداری یا تغییرات هورمونی ممکن است علائم و نشانه های سندرم پای بی قرار  را موقتاً بدتر کند. برخی از زنان برای اولین بار در دوران بارداری به خصوص در سه ماهه آخر بارداری خود به RLS مبتلا می شوند. با این حال، علائم معمولاً پس از زایمان از بین می روند.

درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب و صبح ممکن است به دلیل بیماری فاشئیت کف پا (التهاب فاشیای کف پا) یا التهاب تاندون آشیل باشد. همچنین ممکن است به دلیل آسیب دیدگی هایی مانند شکستگی باشد.

کمبود آهن و سندرم پای بیقرار

نوع اولیه این بیماری شایع ترین بوده و به صورت ایدیوپاتیک یا بدون علت رخ می دهد. بر اساس آمار ها بیش از ۴۰ درصد افراد مبتلا به این بیماری دارای سابقه خانوادگی نیز هستند که بیانگر وجود یک عامل ژنتیکی زمینه ای و قدرتمند است. محققان دریافته اند که ۵ نوع ژن می توانند احتمال ابتلا به سندرم یاد شده را افزایش دهند.

یک فرضیه بیان می دارد که سندرم پای بی قرار در اثر عدم تعادل دوپامین به وجود می آید. دوپامین یک انتقال دهنده عصبی بوده و وظایف مختلفی در بدن دارد که تنظیم حرکات عضلانی از جمله آن هاست. برخی از دارو های به کار رفته در درمان این سندرم مقلد عملکرد دوپامین در مغز هستند. سندرم پای بی قرار می تواند عارضه ای از بیماری های دیگر نیز باشد.

کمبود آهن یک عامل رایج است که می تواند با مصرف مکمل های آهن به خوبی درمان شود. همچنین، متخصصان بیان دارند زنان و مردان مبتلا به سندرم پای بی قرار معمولا به دیابت نوع ۲، چاقی، فشار خون بالا و آپنه خواب نیز دچار هستند.

کمبود آهن مهم ترین مورد از این مشکلات است که دلیل شیوع بیشتر این سندرم در خانم ها را نیز مشخص می کند. زنان اغلب به دلیل خونریزی در دوره قاعدگی نسبت به مردان بیشتر در معرض ابتلا به کمبود آهن هستند.

بارداری، زایمان و شیردهی نیز ذخایر آهن بدن را کاهش می دهند.

سندرم پای بی قرار چیست؟

یک مطالعه کوچک دریافت که افراد مسن مبتلا به سندرم پای بی قرار به مقادیر پایین فریتین نیز دچار بوده و علائم شدید تری را تجربه می کنند. فریتین پروتئین اصلی برای ذخیره آهن در بدن است. تحقیقات دیگر نیز بیانگر مقادیر کم فریتین مایع نخاعی و ذخیره آهن ماده سیاه مغز در افراد مبتلا به این سندرم بودند.

در نهایت، بسیاری از دارو های رایج می توانند علائم این سندرم را تشدید کنند. از جمله این موارد می توان به نمونه های زیر اشاره کرد:

✔ کافئین

✔ الکل

✔ نیکوتین

✔ دیفن هیدرامین (بنادریل) که در بسیاری از دارو های بدون نسخه ضد سرما خوردگی، ضد حساسیت و خواب آور یافت می شود.

✔ دارو های ضد افسردگی تجویزی همچون آمی تریپتیلین، فلوکستین، سیتالوپرام

✔ دارو های ضد تهوع از جمله متوکلوپرامید و پروکلروپرازین

تشخیص سندرم پای بی قرار

این سندرم هیچ آزمایش تشخیصی اختصاصی نداشته و بر اساس علائم شناسایی می شود. با این حال، پزشک آزمایش تست سطح فریتین خون را بررسی کرده و درباره سابقه سلامتی خود و خانواده بیمار سوال می پرسد. سندرم پای بی قرار می تواند از دوران کودکی شروع شده اما با مواردی همچون اختلال بیش فعالی یا درد رشد اشتباه گرفته شود.

در صورت خفیف بودن علائم این تشخیص حتی در افراد بالغ نیز می تواند اشتباه شده یا به تاخیر افتد. بسیاری از افراد تا اواخر دهه ۳۰ سالگی به دنبال درمان مشکل خود نمی روند. تاکنون هیچ دوره مادام العمری برای سندرم پای بی قرار بیان نشده است. علائم این بیماری اغلب از نظر شدت و تکرار متغییر هستند.

تشخیص سندرم پای بی قرار

درمان سندرم پای بی قرار

درمان ها شامل مکمل های آهن، تغییر در سبک زندگی و مصرف دارو هستند. در صورتی که فریتین خون پایین (کمتر از ۵۰ نانو گرم بر میلی لیتر) باشد باید جهت شناسایی علت بیمار معاینه شود. در این موارد امکان دارد فرد به خونریزی گوارشی یا ادراری دچار باشد. از آن جایی که گوشت، تخم مرغ و دیگر پروتئین های حیوانی منابع اصلی آهن در رژیم غذایی هستند، افرادی که از مصرف این مواد اجتناب می کنند مستعد ابتلا به کمبود آهن هستند.

بیماران مبتلا به سندرم پای بی قرار که به کمبود فریتین نیز دچار هستند باید ۶۵ میلی گرم مکمل آهن را یک یا دو بار در روز با معده خالی به همراه یک لیوان آب پرتقال مصرف کنند. این مقدار آهن در هر قرص ۳۰۰ میلی گرمی فروس سولفات وجود دارد.

ویتامین C موجود در آب پرتقال به جذب آهن کمک می کند. مکمل های آهن می توانند سبب ناراحتی های گوارشی همچون یبوست و درد شوند. در صورت تجربه این مشکل باید با مقدار مصرف کمتر شروع کرده و به تدریج آن را تا سطح پیشنهادی افزایش داد.

در صورت مصرف مکمل آهن، جهت پیشگیری از بروز عوارض ناشی از مصرف بیش از حد آن باید سطح آهن خون را حداقل ۲ بار در سال سنجش کرد. برخی افراد اجتناب از مصرف کافئین، نیکوتین و الکل را مفید دانسته و برخی دیگر با پرت شدن حواس به وسیله مطالعه یا موارد دیگر آرامش کسب می کنند. البته، فعالیت های محرک ذهنی کمک چندانی در به خواب رفتن نمی کنند.

سندرم تونل تارسال یک بیماری ناشی از فشار یا کشش مداوم روی عصب تیبیال (درشت نی) می باشد. در این نوشتار به بررسی علائم، علت ایجاد، روش تشخیص و درمان سندروم تونل تارسال (TTS) می پردازیم.

آیا سندرم پای بی قرار برای سلامت قلب مضر است؟

پاسخ کوتاه از متخصص قلب

سوال: از چند هفته قبل به سندرم پای بی قرار در هنگام خواب دچار شدم. پس از چندین شب بی خوابی با پزشک خود تماس گرفتم. پزشک بیان داشت که این وضعیت اثراتی جدی برای قلب داشته و باید به صورت کامل معاینه شوم. ارتباط سلامت قلب و سندرم پای بی قرار چیست؟

جواب: تمامی افرادی که سندرم پای بی قرار را تجربه کرده اند از عجیب بودن آن آگاه هستند. علائم این سندرم به محض دراز کشیدن فرد به صورت میل به حرکت دادن پا ها بروز می دهند. صرف نظر از شدت تلاش های فرد، سرکوب این میل و رسیدن به راحتی امکان پذیر نیست. با این که ارتباط این سندرم و بیماری قلبی ممکن است عجیب به نظر رسد اما وجود دارد.

خطرات سندرم پای بی قرار

همچنین، طبق تحقیقات دریافتند که زنان مبتلا به سندرم پای بی قرار در معرض خطر بالای مرگ ناشی از بیماری قلبی هستند. در سال ۲۰۱۳، ارتباطی بین این سندرم و خطر بالای مرگ در مردان یافت شد.

پس از این تحقیقات، محققان یک مطالعه هم گروهی گسترده را بر روی زنان مبتلا به سندرم پای بی قرار انجام دادند تا ارتباط آن با تمامی عوامل مرگ همچون حمله قلبی، سکته مغزی و دیگر بیماری های قلبی عروقی را بررسی کنند. در این مطالعه ارتباط مشخصی بین این سندرم و مرگ و میر ناشی از تمامی عوامل در زنان یافت نشد.

با این حال، پس از خارج کردن دیگر عوامل مرگ و میر از مطالعه، ارتباط چشم گیری بین سندرم پای بی قرار و خطر بالای مرگ قلبی عروقی یافت شد. با این که دارو هایی برای کنترل این سندرم وجود دارد اما افراد باید از نظر ابتلا به بیماری های زمینه ای همچون پارکینسون و نارسایی کلیوی معاینه شوند.

تزریق کورتون در پاشنه پا، که به آن تزریق کورتیزون یا استروئید نیز گفته می شود برای تسکین درد و التهاب نیام کف پا استفاده می شود.

دارو های مفید برای سندرم پای بی قرار

مصرف دارو می تواند علائم سندرم پای بی قرار را تسکین دهد اما یافتن داروی مناسب ممکن است نیازمند مقداری آزمون و خطا باشد. همچنین، با گذشت زمان تاثیر برخی دارو ها کمتر شده و به همین دلیل فرد به صورت دوره ای به جایگزینی داروی مصرفی نیاز خواهد داشت.

با این که سازمان غذا و داروی آمریکا سه داروی اختصاصی را برای تسکین علائم این سندرم تایید کرده است اما امکان دارد که پزشک دارو های بیماری های دیگر را به صورت انفرادی یا در ترکیب با این سه دارو تجویز کند. پرامی پکسول و روپینیرول دو مورد از این سه داروی تایید شده بوده و فعالیت دوپامین در مغز را افزایش می دهند.

البته، پس از گذشت مدتی این دارو ها سبب تشدید بیماری شده و در موارد شدید علائم در تمام طول روز وجود خواهند داشت. قطع مصرف تمامی دارو های مرتبط با دوپامین می تواند این مشکل را برطرف سازد. یک عارضه جانبی نادر اما جدی از مصرف این دارو ها ابتلا به رفتار های تکانشی همچون قمار بازی یا خرید وسواس گونه است. این رفتار ها با قطع مصرف دارو متوقف خواهند شد.

پرسش و پاسخ در مورد پاهای بیقرار

در ادامه، اگر سوالی در مورد پاهای بیقرار داشته باشید، میتوانید از سیستم پرسش و پاسخ دکتر غلامرضا نادری، که در پایین آورده شده استفاده کنید و آقای دکتر در اسرع وقت به پرسش شما پاسخ  میدهند.

دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپدی، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران

برای پرسش از دکتر، روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

فهرست مطالب

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

برای ثبت پرسش خود از دکتر می توانید از این قسمت استفاده کنید.برای پاسخگویی بهتر به سوالات شما لطفا قد، وزن و سن خود را در متن سوال درج کنید همچنین از پرسيدن سوالاتى كه جنبه اورژانس دارند اجتناب كنید.

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر ابراهیم چهارشنبه ۳ فروردین ۱( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 232 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر خسته نباشد من 29 سال سن و 102 کیلو وزنمه که یکماه پیش از ناحیه مچ پای چپ دچار پیچ خوردگی شدم و با نظر متخصص ارتوپد کشیدگی رباط تشخیص داده شد و گفتن باید دو هفته گچ بشه ولی من گچ نکردم و از قوزک بند کشی استفاده کردم ولی بازم هنوز احساس درد دارم و وقتی که به صورت طولانی پیاده روی میکنم احساس درد شدید دارم و نمیتونم تحمل کنم میخواستم بدونم از نظر شما لازمه گچ بگیرم یا آتل کشی ببندم برای درمان بهتر
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری چهارشنبه ۳ فروردین ۱( 2 سال پیش)

      معاينه و ام آر آى لازمه 

  • تصویر کاربر آرمین سه شنبه ۱۹ بهمن ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 233 مشاهده پرسش
    سلام کف پای صاف من اصلاح میشه؟۱۳ساله هستم
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری سه شنبه ۱۹ بهمن ۰( 2 سال پیش)

      درود

      اگر لازم باشه با جراحى اصلاح مى شه

  • تصویر کاربر آیدا چهارشنبه ۲۹ دی ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 266 مشاهده پرسش
    سلام آغای دکتر خسته نباشید
    من نزدیک دو سه سالی هست متوجه افتادگی پنجه ی پا شدم
    رفتم دکتر گفته به علت ضعف عصبی هستش
    آیا امکان عمل جراحی وجود دارد ؟!
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری چهارشنبه ۲۹ دی ۰( 2 سال پیش)

      درود

      ممكنه 

      معاينه و نوار عصب لازمه 

  • تصویر کاربر ذاکر جمعه ۱۹ آذر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 235 مشاهده پرسش
    حدودا یک سال است که از درد پاشنه پا و پشت پا رنج میبرم و ۵ ماه است که به صلاحدید دکتر تزریق کارتون انجام دادم ولی فقط برای دو هفته درد کمتری داشتم و الان درد به حدی است که عاجز از راه رفتن شده ام حتی در زمان استراحت هم درد دارم در ضمن از کفی و صندل طبی استفاده میکنم ولی در کاهش درد هیچ اثری نداشت میخواستم بپرسم کار دیگه ایی میتوان انجام داد.
    سن:۵۸
    قد:۱۵۴
    وزن:۸۳
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری جمعه ۱۹ آذر ۰( 3 سال پیش)

      درود

      كاهش وزن، شاك ويو ، گاه عمل جراحى 

  • تصویر کاربر امین یکشنبه ۳۰ آبان ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 224 مشاهده پرسش
    باسلام خدمت جناب دکتر.بنده مردی ۳۷ساله هستم ۳ماه پیش باموتور تصادف کردم وطراحی لگن استابولوم وجراحی زانوشدم درپای راست ‌.مچ پام رو نمیتونستم بالابیارم .باده جلسه فیزیوتراپی الان نشسته پام رو زمین دراز کش باشه میتونم مچ پام روبالا بیارم .اما پام رو بلند میکنم نمیتونم .فیزیوتراپ میگه عصب برگشته،اما بازگشت کامل به زمان احتیاج دارد.میخواستم بدونم نظرشما چیه.باتشکر.
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری یکشنبه ۳۰ آبان ۰( 3 سال پیش)

      درود

      چون پيشرفت داشتيد ممكنه تا يك سال بعد از صدمه هم بهتر بشيد

  • تصویر کاربر شیما شنبه ۸ آبان ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 204 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید اقای دکتر من از کودکی تاامروز انگشت پام این کجی را داره همیشه کفش مناسب استفاده کردم اما متاسفانه الان بزرگتر شده همیشه باعث میشه کفشهام بیشتر از اون قسمت پاره میشه چند وقته خیلی اذیت هستم خیلی هم در موردش سوال کردم میگن جراحی کنی دوباره یک سال بعد به حالت اولش بر میگرده میشه راهنمایی کنید باید چکار کنم ممنون میشم
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری شنبه ۸ آبان ۰( 3 سال پیش)

      درود

      اصلا اين طور نيست كه حتما عود كنه 

  • تصویر کاربر hossein شنبه ۸ آبان ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 254 مشاهده پرسش
    با عرض سلام وخسته نباشید خدمت دکتر
    اقای دکتر چند وقته برای کمر دردم از ایندومتاسین استفاده می کنم واقعا داروی خوبی هم هست
    ولی متاسفانه اخیرا برام عوارض گذاشته-فشارخون بالا.تهوع .و سرگیجه که قابل تحمل نیست
    میشه بفرمایید عین اون دارو چی جایگزین کنم؟
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری شنبه ۸ آبان ۰( 3 سال پیش)

      درود

      اتكاى صرف به دارو صحيح نيست و بايد روش هاى فيزيوتراپى و تمرين درمانى محور اصلى درمان باشند

  • تصویر کاربر امین دوشنبه ۳ آبان ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 247 مشاهده پرسش
    ب اسلام مبتلا به سندرم شدید پا ودست بیقرار هستم از قرص پرامی پکسول ۰۷/ استفاده میکنم متاسفانه بعداز چند ما باز دردهای شدید وبیقراری دست وپا هنگام خوابیدن شروع شدم از شما راهنمای خواستم بخدا خسته شدم از این همه درد موقع خواب
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری دوشنبه ۳ آبان ۰( 3 سال پیش)

      درود

      درمان اين مشكل در صلاحيت متخصص مغز و اعصاب هست

      حتما از نظر كم خونى آزمايش بدين

  • تصویر کاربر محمد دوشنبه ۳ آبان ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 230 مشاهده پرسش
    سلام
    پدرم بعد از ابتلا به کرونا عصرها و شبها دچار درد در ساق پا و گز گز شدن پاها و حرکت دادن متوالی پا و بی قراری و بی خوابی شدید می گردد آیا علت آن فقر آهن است ؟دارو و درمان ان؟
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری دوشنبه ۳ آبان ۰( 3 سال پیش)

      درود

      اول با متخصص مغز و اعصاب مشورت كنيد

      مكمل هاى آهن در درمان سندرم پاى بيقرار توصيه شده

  • تصویر کاربر سبحان دوشنبه ۱۹ مهر ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 445 مشاهده پرسش
    سلام
    من بیمار سیپی هستم و ۱۰ مهر عمل های زیر رو داشتم.

    ولپیوس-تی‌پست ترنسفر-استئوتومی کالکانئوس-
    Plantar Fascia Release
    باتوجه به عکس پیوست شده میشه بگید روی مچ پام چی نصب کردند و برای چی بوده ؟
    ایا من به روال سابق قبل عملم که انواع تحرکات و کوهنوردی،درهنوردی،پیاده روی و.. داشتم باز میگردم یا بواسطه این عمل جراحی دیگه همیشه یک درد و یا ناراحتی همراهم هست ؟
    ایا پام بشکل قدیم جوش میخوره ؟ یا این موضوع برای همیشه همراهم میمونه ؟
    خیی نگرانم.. لطفا صادقانه جواب بدید و نگران حال من نباشید.
    1. تصویر کاربر دکتر رضا نادری دوشنبه ۱۹ مهر ۰( 3 سال پیش)

      درود

      اون پلاك براى فيكس كردن اوستيوتومى بوده 

      پاسخ بقيه سوالات رو بايد جراحتون بدن

درحال دریافت اطلاعات
تماس با ما

با ما در تماس باشید

آدرس مطب

شریعتی پایین تر از مترو قلهک ساختمان خانه درسا طبقه ۵ واحد ۱۷

ساعات کار مطب

شنبه و چهارشنبه از ساعت ۱۶ الی ۱۹

دکتر نادری
پرسش از دکتر