فعالیت های بدنی شدید و ادامه دار نظیر دویدن یا پریدن می توانند منجر به بروز التهاب دردآور در تاندون آشیل شوند که به آن تاندونیت آشیل نیز می گویند. خوشبختانه درمان تاندونیت آشیل در مراحلی بدون جراحی نیز ممکن است.
تاندون آشیل در بدن انسان ها عضله دو قلوی ساق پا را به استخوان پاشنه پا متصل می کند. به استخوان پاشنه پا، کالکانئوس (calcaneus) نیز می گویند. انسان ها از این تاندون برای پریدن، راه رفتن، دویدن و ایستادن بر روی پاشنه پای خود استفاده می کنند.
تاندون آشیل پا کجاست؟
تاندون آشیل یک بافت فیبری قوی است که عضلات پشت ساق پا را به استخوان پاشنه شما متصل می کند. اگر تاندون آشیل خود را بیش از حد کشش دهید ، ممکن است به طور کامل یا بخشی از آن پاره شود.
اگر تاندون آشیل شما پاره شود، ممکن است صدای یک پاپ را بشنوید و به دنبال آن یک درد شدید فوری در پشت مچ پا و پایین ساق پا ایجاد شود که احتمالاً بر توانایی راه رفتن صحیح شما تأثیر می گذارد. جراحی اغلب برای ترمیم پارگی انجام می شود. با این حال ، برای بسیاری از افراد ، درمان غیر جراحی نیز به همان اندازه مفید است.
درد آشیل پا نشانه چیست؟
انواع التهاب تاندون آشیل
در مجموع دو نوع تاندونیت آشیل وجود دارد: تاندونیت در محل اتصال و تاندونیت آشیل در غیر از محل اتصال. اما تفاوت این دو نوع از مشکل تاندونیت آشیل چیست؟
۱. تاندونیت آشیل در محل اتصال
بخش پایینی از تاندون شما را تحت تاثیر قرار می دهد، درست در نقطه ای که تاندون به استخوان پاشنه پا متصل می شود.
۲. تاندونیت آشیل در غیر از محل اتصال
در این نوع علاوه بر بخش پایینی فیبرهای موجود در بخش میانی تاندون پا نیز تحت تاثیر قرار می گیرند و این مورد بیشتر برای افراد جوان تر اتفاق می افتد چرا که فعالیت و تحرک بدنی بیشتری دارند.
درمان های خانگی ساده می توانند به مشکل تاندونیت آشیل افراد کمک کنند. با این حال اگر این درمان های خانگی و نسبتا ساده کارآمد نباشند، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
اگر مشکل تاندونیت آشیل شما شدیدتر شود، احتمال پاره شدن آن وجود دارد. در این صورت ممکن است برای کاهش درد و رفع مشکل نیاز به عمل جراحی و مصرف مواد دارویی باشد.
علت بروز التهاب تاندون آشیل
ورزش و نرمش افراطی و یا راه رفتن بیش از حد بخصوص در ورزشکاران، می تواند منجر به بروز تاندونیت آشیل شود. با این حال فاکتورهایی نیز در این میان وجود دارند که ارتباطی به نرمش و فعالیت بدنی ندارند. آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis) و سایر اشکال بیماری های روماتیسمی هم می توانند از عوامل بروز تاندونیت آشیل پا شوند.
هر فعالیت بدنی تکراری و طولانی که تاندون آشیل شما را تحت فشار قرار دهد می تواند عامل بروز تاندونیت در این ناحیه شود. از جمله این فعالیت های بدنی می توان به موارد زیر اشاره داشت:
۱_ شروع ورزش بدون گرم کردن و نرمش های اولیه
۲_ فشار آوردن به عضله ساق پا در حین ورزش های تکرار شدنی و فعالیت های فیزیکی
۳_ انجام ورزش هایی نظیر تنیس که نیاز به ایست های ناگهانی و تغییر مسیر دارند.
۴_ افزایش ناگهانی فعالیت بدنی بدون این که به بدن فرصت دهیم خود را با شرایط جدید و فعالیت بیشتر انطباق دهد.
۵_ پوشیدن کفش های قدیمی و یا نامناسب
۶_ پوشیدن روزانه کفش های پاشنه بلند و یا برای مدت زمان طولانی
۷_ با بالا رفتن سن و سال نیز تاندون آشیل ضعیف تر می شود و احتمال بروز مشکل تاندونیت آشیل بیشتر خواهد شد.
درمان خانگی کشیدگی تاندون پا
روش رایس (RICE) در واقع مخفف عبارات روبرو است:
استراحتRest، یخIce، بستن پاCompression و بالا نگه داشتن Elevation.
این روش معمولا در درمان مشکل تاندونیت آشیل موثر واقع می شود آن هم درست پس از زمانی که آسیب دیدگی برای فرد به وجود آمده باشد (یعنی در موارد حاد). این متد به روش زیر کارکرد دارد:
استراحت: بر روی تاندون پای خود تا یک تا دو روز فشار یا وزن اعمال نکنید آن هم تا زمانی که بتوانید بدون درد در تاندون خود راه بروید. تاندون پا معمولا زمانی سریع تر بهبود می یابد که هیچ فشار اضافه ای در این دوره بر روی آن وجود نداشته باشد.
در صورتی که شما نیاز به راه رفتن در مسافت های طولانی دارید، پزشک معالج شما ممکن است به شما پیشنهاد دهد که حنما از عصا استفاده کنید تا امکان استراحت تاندون پا فراهم شود.
یخ: یخ را در یک کیسه قرار دهید و این کیسه را در یک پارچه بسته بندی کنید و این بسته از یخ را بر روی پوست ناحیه مربوطه از پا قرار دهید. این کیسه یخ را به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه بر روی تاندون خود نگه دارید. سپس آن را بر دارید و به تاندون اجازه دهید تا کم کم دوباره گرم شود. یخ ها معمولا باعث می شوند التهاب یا ورم تاندون زودتر از بین بروند.
بستن: از یک بانداژ یا نوار های ورزشی خاص استفاده کنید و آن را دور تاندون پا در ناحیه مصدوم شده ببندید. این کار کمک می کند تا از ورم بیش از حد تاندون در پای فرد جلوگیری به عمل آید. اما هیچ چیزی را خیلی سفت دور تاندون پای خود نپیچانید چرا که می تواند گردش خون در ناحیه مربوطه را محدود کند.
بالا نگه داشتن: پاهای خود را بلند کنید و از سطح قفسه سینه خود بالاتر ببرید. از آن جایی که در این روش پا بالاتر از سطح سینه قرار می گیرد، خون سریع تر از داخل آن به قلب بر می گردد و ورم پا کم کم می خوابد. انجام این کار بسیار ساده است، کافیست دراز بکشید و پای خود را بر روی یک بالشت یا هر سطح مرتفع دیگری قرار دهید.
عمل جراحی تاندون آشیل
در صورتی که این نوع درمان برای تاندونیت آشیل شما کارساز نبود، ممکن است به عمل جراحی برای درمان تاندون آشیل شما نیاز باشد. اگر شرایط وخیم تر شود و درمانی صورت نگیرد، ریسک پارگی آشیل که خود نیز به عمل جراحی نیاز دارد بالاتر می رود. این موضوع می تواند منجر به درد شدید در ناحیه پاشنه شود.
برای درد کف پا به چه دکتری مراجعه کنیم؟
پزشک شما ممکن است بر اساس میزان شدت پارگی تاندون آشیل و این که آیا واقعا پارگی صورت گرفته یا خیر چندین گزینه مختلف برای جراحی پارگی تاندون را پیش رویتان قرار دهد. پزشکان معمولا شما را به یک جراح ارتوپد معرفی می کنند تا بهترین گزینه جراحی را به شما معرفی کند.
نوع جراحی بر اساس محل ابتلا و شرایط بیمار و میزان پارگی تاندون (در صورت وجود) متفاوت است.
تقویت تاندون آشیل با ورزش
این تمرین بر اساس انجام سه ست ۱۵ تکراری روی پای آسیب دیده دو بار در روز، هفت روز در هفته و به مدت ۱۲ هفته است. باید با دردی متوسط، اما قایل تحمل انجام شود.
- با دوچرخه ثابت ، پیاده روی یا درجا زدن برای چند دقیقه خود را گرم کنید.
- کنترل خود را حفظ کنید و به آرامی تا جایی که می توانید روی هر دو انگشت پا بلند شوید.
- وزن خود را به سمت پایین در طرف آسیب دیده حرکت دهید و به آرامی شروع به پایین آوردن کنید (این مرحله انقباض خارج از مرکز است) تا زمانی که پاشنههای پا کمی زیر استپ یا پایه قرار گیرند.
- وزن خود را به پشت برگردانید و به حالت اول (بالا) برگردید و ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.
- سینه و برآمدگی کف پای خود را روی لبه استپ قرار داده و پاشنه پا را آزاد نگه دارید.
- تاندون آشیل خود را بکشید.
- عضلات ساق پا را بکشید
علائم تاندونیت آشیل
کسانی که با مشکل تاندونیت آشیل دست و پنجه نرم می کنند، معمولا علائم و نشانه های خاصی را دارند. از جمله این علائم و نشانه ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- حس نامناسب و عدم راحتی و ورم در ناحیه پشت پاشنه پا
- سفت شدن عضله ساق پا
- محدوده کم برای حرکت دادن در حین کشش پا
- گرمای بیش از حد پوست ناحیه پاشنه پا
علامت اصلی مربوط به تاندونیت آشیل، درد و ورم پا در ناحیه پشتی افراد آن هم در زمانی که راه می روند و یا می دوند می باشد. از جمله دیگر علائم تاندونیت این ناحیه می توان به سفت بودن عضله ساق پا و محدود بودن دامنه ی حرکتی پا در حین کشش آن اشاره داشت. در تاندونیت در غیر محل اتصال تورم در خود تاندون و به صورت یک برجستگی دوکی شکل در قسمت انتهایی پشت ساق لمس و رویت می شود.
تشخیص تاندونیت آشیل
جهت تشخیص وجود مشکل تاندونیت در ناحیه تاندون آشیل، پزشک متخصص سوالاتی را پیرامون درد و ورم در ناحیه ساق پا و پاشنه از شما خواهد پرسید. همچنین دکتر معالج از شما می خواهد بر روی پاشنه پا بایستید تا در همین حین بتواند محدوده حرکت و میزان انعطاف پذیری پا در ناحیه مربوطه را مشاهده و بررسی کند.
در همین حین پزشک معالج نواحی مورد نظر را لمس کرده و کمی فشار می دهد تا دقیقا ناحیه اصلی مربوط به درد و ورم را که درد آن شدیدتر از سایر بخش ها است شناسایی کند.
بررسی های تصویر برداری نیز می توانند به تشخیص مشکل تاندونیت آشیل کمک کنند اما معمولا بیماران به این بررسی ها نیازی ندارند. با این حال ممکن پزشک معالج دستور انجام هر کدام از آنها را صادر کند. از جمله این بررسی های تصویربرداری می توان به موارد زیر اشاره داشت:
۱_ رادیوگرافی ساده که از ناحیه پا و استخوان های آن تصاویری تولید و در اختیار پزشک معالج قرار می دهد. در صورت وجود خار استخوانی یا برجسگی استخوانی غیر طبیعی در پاشنه این تصاویر کمک کننده خواهند بود و رسوب غیر طبیعی کلسیم در داخل تاندون را هم نشان می دهند.
۲_ اسکن های ام آر آی (MRI) که پزشکان می توانند به کمک آنها پارگی ناکامل تاندون آشیل و التهاب در بافت های مجاور آن در پای بیمار را شناسایی و تعیین کنند.
۳_ سونوگرافی یا همان اولتراسوند که می تواند میزان حرکت تاندون، آسیب های مرتبط به آن و وجود التهاب و ضخیم شدن تاندون در این ناحیه را مشخص کند.
درمان تاندونیت آشیل
راه های درمانی مختلفی برای تاندونیت آشیل در افراد وجود دارند که از جمله آن ها می توان به درمان های خانگی نظیر استراحت کردن و دارو پهای ضد التهاب و همچنین درمان های تهاجمی تر و تخصصی نظیر تزریقات استروییدها (کورتون)، تزریق های پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) و همچنین عمل جراحی اشاره داشت.
قابل ذکر است که تزریق کورتون در اطراف یا داخل تاندون آشیل ریسک پارگی خود به خود آن را به میزان زیادی افزایش می دهد و به طور معمل باید از آن اجتناب نمود. ممکن است پزشک معالج شما پیشنهاد کند:
- فعالیت بدنی خود را کاهش دهید.
- عضلات ساق پای خود را بسیار آرام و نرم کشش دهید و کم کم آن ها را قوی تر کنید.
- یک ورزش دیگر با فشار بدنی کمتر را انتخاب کنید.
- پس از انجام فعالیت بدنی و ورزش و یا در حین درد از یخ جهت سرد کردن ناحیه مربوطه استفاده کنید.
- از بندهای بستنی محکم یا بوت های خاص air walker boot جهت اجتناب از حرکت پاشنه پا استفاده کنید.
- به فیزیوتراپی بروید.
- از دارو های ضد التهاب نظیر ناپروکسن یا ایبوپروفن (ادویل) برای مدتی محدود استفاده کنید.
- از یک کفش با پاشنه طبی استفاده کنید تا میزان فشار و حرکت تاندون آشیل بدین وسیله کاهش یابد.
دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپدی ، آرتروسکوپی ، آرتروپلاستی و فوق تخصص جراحی مچ پا در تهران
برای پرسش از دکتر، روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.
عرفان
دوشنبه ۱۷ مهر ۲( 7 ماه پیش)
تعداد بازدید: 130
مشاهده پرسش
