اختلاف طول اندام به تفاوت بین طول بازوها یا پاها گفته می شود. این مقاله منحصراً به اختلاف طول دو پا و تشخیص کوتاهی پا می پردازد که به مشکل کوتاهی پا نیز معروف است.
اگر در طول پای کودکی اختلاف طول وجود داشته باشد، معمولاً این مشکل با رشد کودک و شروع به چهار دست و پا رفتن و راه رفتن، برای والدین آشکار می گردد. اختلاف در طول پاهای برخی از کودکان وجود دارد. برخی کودکان با این حالت به دنیا می آیند. در موارد دیگر، بروز یک بیماری یا آسیب باعث ایجاد اختلاف در طول دو پا در طول زمان می شود. اگرچه اندکی اختلاف در طول پا ممکن است علائم مشخصی ایجاد نکند، اما تفاوت چشمگیر می تواند باعث لنگش قابل توجه شود و دویدن و بازی کردن کودک را با مشکل روبرو کند.
سندرم پای کوتاه چیست؟
اختلاف طول پاها ممکن است بسیار ساده و خفیف باشد. این حالت غیر معمول نیست. به عنوان مثال، طول پاهای ۳۲ درصد از افراد در یک مطالعه بینیک پنجم تا سه پنجم اینچ تفاوت داشت که این مقدار، یک اختلاف طول طبیعی است. تفاوت بیشتر در طول، می تواند بر روی سلامتی و کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.
در بیشتر موارد، استخوان هایی که اختلاف طول دارند عبارتند از استخوان فمور (استخوان ران) و استخوان درشت نی (استخوان ساق پا).
علل اختلاف طول دو پا
اختلاف طول در پاها که منجر به کوتاهی ساق پا می شود می تواند به علت های مختلفی رخ دهد که عبارتند از:
آسیب قبلی به یک استخوان در پا
کوتاه شدن پا به علت شکستگی استخوان می تواند منجر به اختلاف طول در اندام ها گردد. اگر دارای شکستگی های بسیار زیادی باشد به صورتی که به قطعات زیادی تقسیم شود، این حالت شدیدتر می باشد. همچنین اگر پوست و بافت عضلانی اطراف استخوان به شدت آسیب دیده و در معرض دید باشند، همانطور که در یک شکستگی باز رخ می دهد، نیز این حالت پیش می آید.
شکستگی استخوان در کودک، گاهی تا چند سال پس از بهبود رشد سریع تری دارد و باعث می شود که از استخوان سمت دیگر بلندتر گردد. این نوع رشد بیش از حد اغلب در کودکان خردسال با شکستگی استخوان فمور (استخوان ران) رخ می دهد. شکستگی استخوان کودک که نزدیک صفحه رشد باشد ممکن است باعث رشد کندتر و در نتیجه کوتاهی پا شود.
عفونت استخوان
عفونت های استخوانی که در کودکان در حال رشد رخ می دهند، ممکن است اختلاف قابل توجهی در طول اندام ها ایجاد کنند. این امر به ویژه در عفونت دوران نوزادی صادق است.
بیماری های استخوانی (دیسپلازی)
برخی از بیماری های استخوانی ممکن است باعث اختلاف طول اندام ها گردند، از جمله:
- نوروفیبروماتوز
- اگزوستوزهای ارثی متعدد
- بیماری اولیر
سایر علل اختلاف طول اندام ها عبارتند از:
- شرایط نورولوژیک
- شرایطی که باعث التهاب مفاصل در طول رشد می شوند، مانند آرتریت روماتوییدکودکان
در برخی موارد، علت اختلاف طول اندام ها “ایدیوپاتیک” یا ناشناخته است.
تشخیص کوتاهی پا
اثرات اختلاف طول اندام در هر فرد بسته به علت و میزان تفاوت متفاوت می باشد.
افرادی که اختلاف طول اندام های آن ها ۲ تا ۴ درصد از کل طول اندام باشد. ممکن است هنگام راه رفتن لنگش یا مشکلات دیگری داشته باشند. این تفاوت طول ها نیاز به تلاش بیشتر بیمار برای راه رفتن دارد، بنابرین ممکن است به راحتی خسته شود.
برخی مطالعات نشان می دهند که بیمارانی که اختلاف طول در اندام های خود دارند، به احتمال زیاد دچار کمردرد می شوند و بیشتر مستعد آسیب هستند. با این حال مطالعات دیگری این یافته را تأیید نمی کنند.
معاینه ارتوپدی
والدین معمولاً اگر متوجه مشکلی در راه رفتن کودک خود شوند، اختلاف طول پاها را تشخیص می دهند. همچنین گاهی در غربالگری انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) در مدرسه، ممکن است اختلاف طول اندام ها نیز مشاهده شود. توجه به این نکته مهم است که اختلاف طول پاها منجر به اسکولیوز نمی شود.
پزشک یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و از تست هایی برای تأیید یا تشخیص اختلاف طول اندام ها و تشخیص کوتاهی پا استفاده می کند.
در طول معاینه، پزشک از سلامت عمومی، سابقه پزشکی و علائم کودک سوال می کند. سپس او یک معاینه دقیق از نحوه نشستن، ایستادن و حرکت کودک برای تشخیص کوتاهی پا انجام می دهد.
تجزیه و تحلیل راه رفتن
در طول معاینه، پزشک از نزدیک نحوه ی راه رفتن کودک را مشاهده می کند. کودکان خردسال ممکن است با خم شدن زانو یا راه رفتن روی انگشتان پا، اختلاف طول اندام را جبران کنند.
اندازه گیری میزان اختلاف
در بیشتر موارد، هنگامی که کودک پابرهنه ایستاده باشد، پزشک اختلاف را اندازه گیری می کند. پزشک تعدادی بلوک چوبی را در زیر پای کوتاه تر قرار می دهد تا زمانی که باسن ها تراز شوند، سپس بلوک ها را اندازه می گیرد تا میزان اختلاف را تعیین کند.
تصویربرداری استخوانی
تصویربرداری با اشعه ایکس تصاویری از ساختارهای متراکم مانند استخوان را ایجاد می کند. اگر پزشک نیاز به اندازه گیری دقیق تر این اختلاف داشته باشد، ممکن است عکسبرداری از پاهای کودک را انجام دهد.
سی تی اسکن تشخیص کوتاهی پا
این مطالعات می توانند تصاویر دقیق تری از استخوان ها ارائه دهند. در برخی موارد، پزشک از سی تی اسکن برای اندازه گیری و تشخیص کوتاهی پا استفاده می کند.
اگر کودک هنوز در حال رشد باشد، بهتر است هر شش ماه تا یک سال معاینه فیزیکی توسط پزشک و مطالعات تصویربرداری را تکرار کند تا والدین از افزایش یا ثابت ماندن اختلاف مطمئن شوند.
درمان کوتاهتر شدن یکی از پاها
پزشک هنگام برنامه ریزی برای درمان کودک موارد مختلفی را در نظر می گیرد، از جمله:
- میزان اختلاف
- سن کودک
- علت اختلاف در صورت مشخص بودن
درمان کوتاهی پا بدون جراحی
برای افرادی که اختلاف جزئی در طول اندام ها (کمتر از ۱ اینچ) بدون تغییر شکل وجود دارد، درمان طبیعتاً غیرجراحی است. از آنجا که خطرات جراحی ممکن است از مزایای آن بیشتر باشد، معمولاً درمان جراحی برای بهبود اختلافات کم در طول پاها توصیه نمی شود.
درمان های غیر جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
ارزیابی توسط متخصص ارتوپد
اگر کودک هنوز به بلوغ اسکلتی نرسیده باشد، ممکن است پزشک تا کامل شدن رشد وی را پیگیری می کند. در این مدت، کودک شما در فواصل منظم مورد ارزیابی مجدد قرار می گیرد تا مشخص شود آیا اختلاف در حال افزایش است یا ثابت مانده است.
استفاده از کفی لژدار در کفش
کفی لژدار در داخل یا خارج کفش اغلب می تواند توانایی فرد در راه رفتن و دویدن را بهبود بخشد. همچنین ممکن است کمردرد ناشی از اختلاف کم در طول اندام ها را نیز تسکین دهد. کفی لژدار کفش ارزان است و در صورت عدم کارآیی به راحتی برداشته می شود.
جراحی اختلاف طول دو پا
به طور کلی، جراحی برای اختلاف طول اندام ها برای موارد زیر طراحی شده است:
- رشد اندام طولانی را کاهش داده یا متوقف کند
- اندام بلندتر را کوتاه کند
- اندام کوتاهتر را بلند کند
اپیفیزیودیز
در کودکانی که هنوز در حال رشد هستند، می توان از اپیفیزیودیز برای کاهش یا توقف رشد در یک یا دو صفحه رشد در ساق بلندتر پا استفاده کرد.
این روش نسبتاً ساده بوده و می تواند به یکی از دو حالت زیر انجام شود:
- صفحه رشد ممکن است با تراشیدن از بین برود تا رشد بیشتر متوقف شود. با ادامه رشد و توقف رشد پای مخالف، اختلاف طول پا به تدریج کاهش می یابد.
- منگنه های فلزی یا یک پلاک فلزی با پیچ، ممکن است در اطراف صفحه رشد قرار داده شوند تا رشد را کند یا متوقف کنند. منگنه ها پس از توقف رشد پای مخالف، برداشته می شوند.
این روش از طریق برش های بسیار کوچک در ناحیه زانو و با استفاده از اشعه ایکس برای راهنمایی انجام می گردد. زمان بندی مناسب در این روش بسیار مهم می باشد. هدفاز این روش مساوی نگه داشتن طول اندام ها تا به پایان رسیدن رشد طبیعی در اواسط تا اواخر نوجوانی می باشد.
از معایب اپیفیزیودیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان اصلاح جزئی اختلاف طول اندام ها
- قد فرد در بزرگسالی کمتر از طول اندام کوتاه تر خواهد بود
- اصلاح یک مغایرت قابل توجه با استفاده از این روش ممکن است بدن بیمار را به دلیل کوتاه بودن پا کمی نامتناسب نشان دهد
کوتاه کردن پای بلند
در افرادی که رشدشان به پایان رسیده است، گاهی می توان اندام بلندتر را کوتاه کرد تا طول پاها یکسان گردند.
برای این کار، پزشک بخشی از استخوان را از وسط اندام بلندتر بر می دارد، سپس پلاک و پیچ های فلزی یا میله ای را وارد می کند تا استخوان را در حین بهبودی در جای خود نگه دارد.
از آنجا که کوتاه شدن ممکن است عضلات پا را ضعیف کند، این روش را نمی توان برای اختلافات قابل توجه در طول اندام ها استفاده کرد. استخوان فمور (استخوان ران)، را حداکثر ۳ اینچ می توان کوتاه کرد. استخوان درشت نی (استخوان ران)، را نیز حداکثر ۲ اینچ می توان کوتاه کرد.
بلند کردن اندام کوتاهتر
این روش بسیار کار آمد است و مقادیر زیاد افزایش طول با آن امکان پذیر است .در این شیوه از بلندکردن تدریجی با اکسترنال فیکساتور استفاده می شود.خطر انجام آن احتمال آسیب اعصاب و سفتی و خشکی مفاصل هست.
دکتر رضا نادری متخصص ارتوپدی و فلوشیپ چراجی مچ پا
سهیل
شنبه ۲۷ آذر ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید: 181
مشاهده پرسش
