درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب و صبح ممکن است به دلیل بیماری فاشئیت کف پا (التهاب فاشیای کف پا) یا التهاب تاندون آشیل باشد. همچنین ممکن است به دلیل آسیب دیدگی هایی مانند شکستگی باشد. درد پاشنه پا گاهی با درمان های خانگی مانند کمپرس یخ و استراحت قابل درمان است.
التهاب فاشیای کف پا یکی از مهم ترین علل درد پاشنه است که سالانه بیش از ۲ میلیون نفر به آن مبتلا می شوند. این وضعیت در پاشنه پای شما ناشی از التهاب و تورم فاشیای کف پا، بافت سفتی که از پاشنه پا تا انگشتان پا ادامه دارد و به حفظ قوس طولی کف پا کمک می کند، می باشد.
این التهاب و تورم می تواند منجر به احساس درد شدید در پا، به سمت پاشنه یا احساس حساسیت به لمس در سطح زیرین پا، به ویژه در قسمت برجستگی کف پا شود.فاشیای کف پا یک نوار بافتی ضخیم است که بخشی از قوس کف پا را تشکیل می دهد. استفاده بیش از حد مزمن یا کشش مکرر بر روی فاشیای کف پا باعث ایجاد درد درمحل اتصال آن به استخوان پاشنه می شود.
درد پاشنه پا در صبح و هنگام بلند شدن از خواب
درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب معمولاً با چند قدم اول صبح یا بعد از مدت طولانی نشستن و در انتهای روز ناشی از حالت ایستادن طولانی اتفاق می افتد. درد صبحگاهی ناشی از کشش ناگهانی ناحیه کف پا است که پس از کوتاه شدن در طول شب اتفاق می افتد.
دردهای تیز و دردناک در قسمت زیر پا در اوایل صبح نشانه التهاب است. عموما فاشئیت کف پا،ناشی از کشش مداوم بیش از حد فاشیای (نیام) کف پا می باشد .دویدن طولانی یا کارهای مستلزم نشستن یا ایستادن طولانی مدت می توانند فرد را مستعد این وضعیت سازند.
درد کف پا هنگام صبح
این مورد به عنوان درد کف پا شناخته می شود که یکی از شایع ترین علل درد در پاشنه پا موقع بیدار شدن از خواب می باشد. بیشتر افراد مبتلا به التهاب فاشیای کف پا هنگامی که اولین قدم های خود را بعد از بلند شدن از رختخواب یا نشستن طولانی مدت برمی دارند، درد کف پا را احساس می کنند.
کلا مشخصه ی دردهای التهابی این هست که شروع حرکت برای فرد دردناک است و به مرور زمان و حرکت بیشتر درد کم می شود (پدیده ی گرم شدن یا warm up). ممکن است بعد از چند قدم سفتی و درد کمتری داشته باشید، اما با گذشت روز ممکن است درد بیشتری در پاهایتان ایجاد شود. هنگام بالا آمدن از پله ها یا پس از ایستادن طولانی مدت نیز ممکن است آسیب زیادی به کف پا برسد.
علت بی حسی کف پا پس از بیدار شدن
علت های بسیاری وجود دارد که باعث بی حسی پاشنه پا می شوند. این موارد در بزرگسالان و کودکان شایع است، مانند نشستن بیش از حد با پاهای ضربدر یا پوشیدن کفش های خیلی تنگ. علت جدی تری نیز وجود دارند مانند دیابت!
استفاده بیش از حد از کف پا یا شرایطی که باعث التهاب هر یک از استخوان ها، رباط ها یا تاندون های پا می شوند، می تواند باعث درد پاشنه پا شود. آرتروز علت شایع درد کف پا است. آسیب به اعصاب پا ممکن است منجر به درد پاشنه، بی حسی یا سوزن سوزن شدن (نوروپاتی محیطی) شود.
علت درد کف پا در شب چیست؟
چندین چیز می تواند باعث درد پاها در شب شود، از جمله برخی عوامل زندگی و برخی شرایط پزشکی. با این حال، طیف وسیعی از درمان های قابل دسترس می تواند به تسکین درد کمک کند.
۱. عوامل سبک زندگی
افرادی که دارای مشاغلی هستند که برای مدت طولانی روی پای خود می ایستند ممکن است که اغلب پاهای آنها در شب درد بگیرد. این می تواند به دلیل خستگی در عضلات پا باشد. فیبرهای عضلانی با حرکت پاها منقبض و منبسط می شوند و با استفاده بیش از حد، می توانند خسته شوند.
۲. بارداری
نحوه پردازش کلسیم در بدن، در دوران بارداری تغییر می کند و این ممکن است باعث گرفتگی پا در طول شب شود.
۳. نورومای مورتون
نورومای مورتون شرایطی است که در آن بافت اطراف اعصاب منتهی به انگشتان پا ضخیم می شود. این امر در صورتی اتفاق می افتد که استخوان های انگشتان پا محکم شده و عصب را فشرده می کنند. این می تواند باعث درد شود که می تواند در شب بدتر شود.
۴. سیاتیک
سیاتیک به دلیل فشرده شدن عصب سیاتیک ایجاد می شود. عصب سیاتیک از قاعده ستون فقرات در پشت ساق پا به داخل پا می رود. اگر عصب سیاتیک فشرده یا تحریک شود، درد می تواند شدید باشد. ممکن است مانند یک درد کسل کننده احساس شود که می تواند نواحی پاها را به طور کامل از بین ببرد و در یک ناحیه از عصب مانند پا جدا شود.
علت اصلی التهاب و درد کف پا چیست؟
یک علت درد کف پا سفتی عضله ی دو قلوی ساق یا تاندون آشیل است. سایر عوامل خطر ساز شامل فعالیت های تکراری (مثل دویدن یا ایستادن مکرر) و چاقی و دفورمیته های کف پا (مثل صافی کف پا و قوس بیش از حد کف پا) است.
آیا درد کف پا و خار پاشنه یکی هستند؟
نکته قابل توجه این است که وجود یا عدم وجود خار پاشنه یا سایز آن نقشی در ایجاد علایم ندارد.سایز خار پاشنه هم ارتباطی با علایم ندارد.افرادی هستند که خار پاشنه در رادیوگرافی دارند ولی چون علامت ندارند نیاز به درمان ندارند و بر عکس در بعضی افراد که خار پاشنه در رادیوگرافی رویت نمی شود به دلیل وجود علایم درمان لازم است.
نکته مهم دیگر این که در افرادی که ندرتا نیاز به درمان جراحی دارند حتی در صورت وجود خار پاشنه برداشتن آن توصیه نمی شود.
خلاصه ی کلام آن که وجود خار در رادیوگرافی نقشی در تشخیص و درمان ندارد. التهاب فاشیای کف پا را نباید با التهاب و برجستگی استخوانی ناحیه ی پشت پاشنه اشتباه گرفت چون این مورد مذکور در اغلب موارد نیاز به جراحی دارد.
تشخیص فاشئیت کف پا و خار پاشنه
اگر خار پاشنه داشته باشید و متوجه درد در پشت پاشنه پا شدید، احتمالاً به التهاب رباط آشیل مبتلا هستید. اگر درد در پایین پاشنه باشد، به احتمال زیاد به فاشئیت کف پا مبتلا هستید.
درمان خانگی درد کف پا
درمان خانگی درد پاشنه پا هنگام بلند شدن از خواب روش هایی مانند ورزش های کششی برای کشش عضله ساق و فاشیای کف پا، ماساژ درمانی، کاهش وزن و همچنین جلوگیری از راه رفتن با پای برهنه است. مسکن ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن نیز می توانند درد و التهاب را تسکین دهند.
گذاشتن کمپرس سرد بر روی پاشنه پا و همچنین استراحت و بالا بردن پا بسیار مهم است.
موثرترین درمان برای فاشئیت کف پا شامل کشش عضله ساق وتاندون آشیل، کشش فاشیای کف پا و استفاده از کفی طبی و بستن آتل یا بریس در شب است. درد پاشنه پا معمولاً بدون جراحی درمان می شود.
ورزش های مفید برای درمان درد پاشنه
از آنجایی که که درد پاشنه پا ممکن است انجام فعالیت های منظم شما را دشوار کند، مهم است که نحوه راه رفتن طبیعی خود را تغییر ندهید، زیرا این امر می تواند منجر به سایر مشکلات مفصل، پا یا کمر شود. اکثر افراد مبتلا به فاشئیت یا التهاب فاشیای کف پا بدون درمان طی چند ماه بهبود می یابند.
تمرینات بدون ضربه مانند شنا، پیاده روی یا دوچرخه سواری در کسانی که به درد کف پا مبتلا هستند، قابل تحمل است.
چه زمانی برای درد پاشنه پا باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درمان های خانگی برای درد پاشنه و فاشئیت کف پا تاثیر نداشتند، مراجعه به پزشک برای شما مناسب می باشد. پزشک شما ممکن است تزریق استروئید، فیزیوتراپی، پوشیدن آتل شبانه یا شاک ویو (shock wave) و ندرتا جراحی را برای جداکردن فاشیای کف پا از استخوان پاشنه پیشنهاد کند. تزریق PRP هم در بعضی موارد مفید است.
اگر درمان های گفته شده اثری نداشته باشد و علائم به اندازه کافی شدید باشند، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید. ترجیح جراحان، آزاد سازی گاستروكنمیوس است كه به منظور آزاد كردن یكی از عضلات ساق پا برای كاهش سفتی عضله پا و از بین بردن كشش فاشیای كف پا است.
اگر درد پاشنه پا درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
عدم درمان درد کف پا ممکن است منجر به درد مزمن پاشنه شود که انجام فعالیت های منظم را دشوار می کند. بسیار مهم است که روش طبیعی راه رفتن را تغییر ندهید و سعی کنید از درد جلوگیری کنید، زیرا بی حرکتی ممکن است باعث مشکلات پا، زانو، مفصل ران یا کمر شود.
آیا پیاده روی برای درمان درد پاشنه پا مفید است؟
با مقادیر کم پیاده روی، در واقع به بهبود درد پاشنه پا کمک می کنید. پیاده روی کشش های لازم برای افزایش انعطاف پذیری و کاهش درد را فراهم می کند.
آیا درد در کف پاها نشانه ی دیابت است؟
نوروپاتی دیابتی اغلب به اعصاب پاها و مچ پاها آسیب می رساند. بسته به اعصاب آسیب دیده، علائم نوروپاتی دیابتی می تواند از درد و بی حسی در پاها و مچ پاها گرفته تا مشکلات سیستم گوارشی، دستگاه ادراری، عروق خونی و قلب باشد. البته برخی از افراد علائم خفیفی دارند.
دکتر غلامرضا نادری متخصص ارتوپدی، آرتروسکوپی، آرتروپلاستی و فلوشیپ جراحی مچ پا در تهران
برای پرسش از دکتر، روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.
مریم
جمعه ۲۲ مرداد ۰( 2 سال پیش)
تعداد بازدید: 166
مشاهده پرسش
